Search
Close this search box.

ناشنوایی چیست و ناشنوا چه کسی است؟

ناشنوا

ناشنوا کیست؟ ناشنوا فردی است که سیستم شنوایی وی بخاطر دلایل مادرزادی، مصرف داروها، عفونت های دوران کودکی و یا تصادفات شدید از بین رفته است.

به چه کسانی ناشنوا گفته می شود؟

به کسانی که شنوایی خود را به طور کامل از دست داده اند ناشنوا گفته می شود. افرادی که در اثر افزایش سن افت شنوایی پیدا کرده اند، ناشنوا نیستند.

چرا ناشنوایان از سمعک استفاده می کنند؟

چون باعث می شود مقدار کمی هم که شده شنوایی آن ها بهتر شود: کم شنوایی درجات مختلفی دارد: -خفیف-ملایم-متوسط-شدید –عمیق.

تمام کسانی که کم شنوایی در درجات مختلفی را دارند از سمعک استفاده می کنند نه برای این که سمعک کم شنوایی آن ها را شفا میبخشد بلکه کاربران سمعک به بهتر شنیدن حتی مقادیر بسیار کمی از اصوات هم راضی هستند.

امروزه برای افرادی که کم شنوایی عمیق و ناشنوایی دارند سمعک های خیلی قوی طراحی شده اند که این افراد با بهره بردن از آن ها میتوانند به درصد کمی از شنوایی دسترسی پیدا کنند.

کسی هم که ناشنوا است با زدن سمعک قوی فقط یک بخشی از حرف ها را می شنوذ و بخش دیگر را می تواند از طریق لب خوانی یا زبان اشاره دریافت کند و متوجه شود.

زدن سمعک باعث مشخص کردن ناشنوایی به اطرافیان می شود

ناشنوایی یک معلولیت نادیدنی و پنهان است. وقتی افراد ناشنوا سمعک می زنند اطرافیان به محض دیدن سمعک متوجه ناشنوا بودن فرد می شوند و سعی می کنند با به وجود آوردن شرایط محیطی ایده ال آن ها را در شنیدن بهتر همراهی کنند. مثلا سعی می کنند محیط را آرام کنند یا حتما شمرده و با اشاره حرف بزنند.

سمعک زدن به فرد ناشنوا آگاهی محیطی می دهد

شاید شخص ناشنوا با زدن سمعک خیلی در فهم گفتار عالی نباشد ولی سمعک می تواند صداهای محیطی را برای او تقویت کند و شخص را نسبت به محیط اطراف آگاه سازد.

مثلا وقتی دارد از خیابان رد می شود صدای بوق ماشین او را متوجه خود میکند و این باعث احساس امنیت شخص می شود.

کم شنوایی مادرزادی در کودکان

اختلالات مادرزادی به نقایص و معلولیت هایی که از بدو تولد با نوزاد همراه است گفته میشود. کم شنوایی مادرزادی به کم شنوایی که از بدو تولد با کودک همراه است گفته میشود. آمار نشان میدهد بین ۴/۱ تا ۲/۱ نوزادان کم شنوای شدید و عمیق کم شنوایی ارثی و ژنتیکی دارند.

کم شنوایی مادرزادی یا ارثی یا غیر ارثی است. ولی اینکه علت اصلی کم شنوایی مادرزادی را درست بتوانیم تشخیص بدهیم که آیا به علت دریافت ژن معیوب از والدین بوده یا به علت مشکلات حین زایمان و یا به علت مشکلات ضمن رشد کودک در شکم مادر، بسیار دشوار می باشد.

کم شنوایی مادرزادی غیر ارثی

علل مادرزادی در این دسته قرا می گیرند مانند:

داروهای تراتوژنیک: داروهایی که عوارض در رشد جنین دارند و باعث معلولیت هنگام تولد می شوند. وقتی مادر از این داروها به خصوص در ماه های اول بارداری استفاده میکند، خطر ابتلای نوزاد به کم شنوایی افزایش میابد.

عفونت های ویروسی: اگر مادر در زمان حاملگی دچار این عفونت ها شود احتمال اینکه روی جنین اثری بگذارد زیاد است. معمولا باعث ایجاد کم شنوایی خفیف تا شدید در نوزاد تازه متولد شده میشود. بیماری هایی مثل تکسوپلاسموزیس، روبلا و سفلیس. هم چنین عفونت های ویروسی ای هم وجود دارند که نوزاد در زمان تولد در صورتی که به آن ها مبتلا شود خطر کم شنوایی را برایش در پی خواهد داشت مثل: سپتیسمیا و یا مننژیت

کم شنوایی مادرزادی ارثی:

این دسته از کم شنوایی ها ناشی از انتقال اطلاعات ژنتیکی از والدین به کودک است. چون درباره ی کم شنوایی مادرزادی صحبت میکنیم باید متذکر شویم ممکن است این کم شنوایی در بدو تولد وجود نداشته باشد اما با گذشت زمان در کودک بروز پیدا کند. در زیر مثال هایی از سندرم های ایجادکننده ی کم شنوایی ارثی ذکر می شود:

  • سندرم داون
  • سندرم آشر
  • سندرم تریچر کالینز
  • سندرم کروزون
  • سندرم آلپورت
  • سندرم واردنبرگ
  • سندرم پندرد

درمان کم شنوایی مادرزادی

درمان کم شنوایی مادرزادی باید قبل از ۶ ماهگی شروع شود هرچه کودک زودتر به شنوایی مورد قبول برسد در گفتار و توسعه ی زبانی پیشرفت بیشتری نشان خواهدداد.

سمعک

برای کودکی که از کم شنوایی رنج می برد سمعک بهترین و موثرترین راه حل است که از سنین خیلی کم قابل تهیه است.

کاشت حلزون و ساقه ی مغز

کاشت به کودکانی دارای کم شنوایی شدید و عمیق کمک میکند وقتی که دیگر تقویت سمعک های قوی کافی نباشد. برخلاف سمعک که صدا را تقویت میکند کاشت حلزون صدا را تقویت نمیکند بلکه صدا را مستقیم به عصب شنوایی تحویل میدهد و حلزون گوش را دور میزند.

کسی که افت شنوایی عمیق دارد ممکن است عصب شنوایی کوتاهی داشته باشد یا حتی نداشته باشد که در این صورت کاشت ساقه ی مغز انجام میشود. این کاشت مستقیم صدا را به مراکز شنوایی در ساقه ی مغز منتقل می کند و عملکرد عصب شنوایی و حلزون گوش را دور میزند. در هر دو نوع کاشت قسمتی درون حلزون یا ساقه ی مغز طی عمل جراحی قرار می گیرد و قسمتی بیرون که صداها را از محیط جمع کند و به قسمت درونی انتقال دهد.

سمعک های قابل کاشت استخوانی

برای کودکانی که مشکلات گوش میانی و یا آترزی گوش خارجی دارند قابل استفاده است.

وسایل کمک شنوایی دیگر

سیستم FM

به سیستمی که به کم شنوایان کمک میکند تا در محیط های پر سرو صدا بهتر بشنوند. این سیستم از امواجی شبیه به رادیو استفاده میکنند. این سیستم از طریق میکروفنی که به لباس گوینده متصل میشود صدای فرد را به رسیوری که در سمعک روی گوش شنونده کم شنوا قرار گرفته منتقل میکند.

زیرنویس

از سال ۱۹۹۳ در برنامه های تلویزیونی مقرر گشت که زیرنویس برای افراد کم شنوا قرار گیرد تا به آنها در فهم گفتار کمک کند.

دارو و جراحی

در مواردی که کودک دچار عفونت های مداوم گوش میانی و در اصطلاح علمی اوتیت مزمن شود کم شنوایی حادث میشود. این نوع کم شنوایی ممکن است سدی در برابر یادگیری زبان برای کودک ایجاد کند که در این صورت پزشک گوش و حلق و بینی با دادن دارو و روش های درمانی سعی در بر طرف کردن مشکل خواهد داشت.

ناشنوایی چه علایمی دارد؟

ناشنوایی در کودکان علایمی همچون ناتوانی در حرف زدن و گفتار نامفهوم دارد. در بزرگسالی فرد ناشنوا به صورت اشاره حرف میزند و اغلب گوشه گیر است. شیوع افسردگی در این افراد بالا است.

زبان ناشنوایان چه نام دارد؟

زبان ناشنوایان، زبان اشاره نام دارد.

زبان ناشنوا

چه چیزی باعث ناشنوایی جنین می شود؟

مصرف داروهای سمی در دوران بارداری و ازدواج فامیلی جزو پرخطرترین دلایل کم شنوایی و ناشنوایی در نوزادان است.

نوزاد ناشنوا چه علائمی دارد؟

نوزاد ناشنوا در بدو تولد آزمایش های شنوایی از او گرفته می شود و در صورتی که این آزمایش ها دارای ایراد باشد مشخص می شود. در صورتیکه که کودک کم شنوا در بدو تولد آزمایش شنوایی انجام نداده باشد، ممکن است دیر به حرف بیاید و گفتار نامفهوم داشته باشد.

چگونه با ناشنوایان ارتباط برقرار کنیم؟

حتما با آن ها رو در رو صحبت کنید:

حتما در طول گفت و گو باافراد کم شنوا، ارتباط چشمی با آن ها برقرار کنید و روی خود را از آن ها برنگردانید زیرا خیلی از آن ها برای فهم گفتار شما نیازمند لب خوانی هستند.

نور و سرو صدای محیط را بررسی کنید:

تا جایی که می شود محل گفت و گو را ساکت انتخاب کنید.

مطمئن شوید نور به اندازه ی مناسب وجود دارد که چهره ی شما در سایه قرار نگیرد و یا چشم های آن ها در مقابل نور شدید قرار نگیرد.

فاصله ی خود را حفظ کنید:

فاصله ی مناسب شما از این افراد باید حداکثر دو متر باشد.

به صورت واضح و شمرده شمرده صحبت کنید:

در هنگام گفت و گو کلمات را اغراق آمیز یا همراه با فریاد بیان نکنید، زیرا این کار شما لب خوانی را برای این افراد مشکل می کند.

سرتان را به سمت صدا بچرخانید:

اگر بیشتراز دو نفر در مکالمه حضور دارد هروقت نوبت به حرف زدن فردی خاص رسید صورتتان را به سمت او بچرخانید.

در صورتی که نیاز است تکرار کنید:

در صورتی که فرد کم شنوا جمله ی شما را متوجه نشد سعی کنید جمله ی جدیدی با همان معنا ولی با کلمات ساده تر را بگویید و از تکرار کردن جمله ی قبلی به همان صورت بپرهیزید.

اگر نیاز شد بنویسید:

در صورتی که فرد کم شنوا قادر به درک چندباره ی مکالمه نشد از نوشتن جملات برای او نترسید. به یاد داشته باشید باید در برخورد با این افراد صبور باشید و اگر نیاز شد چندبار با حوصله جملات را تکرارکنید.

چگونه زبان ناشنوایان را یاد بگیریم؟

یادگیری زبان ناشنوایان کاری سخت است و در صورتی که شما بتوانید نام هرچیزی را با اشاره بیان کنید می توان گفت شما زبان ناشنوایان را یاد گرفته اید. هر نام و وسیله ای زبان اشاره ی مخصوص به خود دارد و بایستی تک تک این موارد را حفظ کنید.

چگونه از ناشنوایی جلوگیری کنیم؟

بعضی افراد اخیرا متوجه شده اند که هنگام تماشای تلویزیون مجبورند صدای آن را بلندتر کنند یا در برخورد با اطرافبان نیاز است که گفته هایشان را دوباره تکرار کنند. دو علت شایع در انسان ها که باعث شروع کم شنوایی می شود:

  • سن

هم چنان که سن شما بالاتر میرود سلول های حسی شنوایی در گوش درونی شما از بین میروند و فرسوده می شوند و دیگر مثل قدیم در جمع آوری صداها خوب عمل نمی کنند.

  • صداهای بلند

شنیدن صداهای بلند در طولانی مدت باعث تخریب سلول های حسی شنوایی در گوش داخلی شما می شود.  خبر خوب این است که راه حل هایی وجود دارد که از شدت این آسیب ها بکاهد.

در ذیل به خلاصه اشاراتی به این راه کارهای موجود خواهد شد

دوری از صداهای خیلی بلند

ما به چه صدایی بلند و آسیب زا میگوییم؟ اگر صداهای اطراف شما بلندیشان به اندازه ای باشد که وقتی داد میکشید، آن صداها برای گوش شما آسیب رسان خواهند بود.

صداهایی مثل موتورسیکلت، اسپیکرهای کنسرت، ابزار الات پرسر و صدا مثل دریل. تا حد امکان از این صداها دوری کنید.

زمان حضور در سرو صدا را در زندگیتان محدود کنید

گاهی اوقات دوری از سرو صدا دست شما نیست. مثلا شما به واسطه ی شغلی که دارید مجبورید در محیط پرسرو صدا کار کنید پس میتوانید با محدود کردن زمان حضورتان در این محیط ها از کم شنوایی ناشی از صداها جلوگیری کنید.

از محافظ شنوایی استفاده کنید

اگر میدانید برای دقایقی قرار است در محیط های پر سرو صدا قرار بگیرید میتوانید از محافظ شنوایی استفاده کنید مثل:

Earplug

که معمولا از فوم یا پلاستیک های ارتجاعی ساخته میشوند و در کانال گوش خارجی شما قرار میگیرند و صداها را ۱۵-۳۰ دسی بل کم میکنند. می توانید آن ها را از داروخانه ها یا در صورت نیاز به مدل ساختنی به کلینیک شنوایی درخواست بدهید.

Earmuff

هدفون هایی که باعث کم کردن سرو صدای محیط ۱۵-۳۰ دسی بل میشود و روی لاله ی هر دو گوش شما قرارمیگیرد.

سیگار نکشید

تنباکو باعث ایجاد کم شنوایی میشود. اگر خودتان سیگار نمیکشید سعی کنید در معرض دود ناشی از سیگار دیگران هم قرار نگیرید.

جرم گیری گوش انجام دهید

بعضی اوقات تجمع وکس گوش باعث ایجاد کم شنوایی می شود. لطفا برای خارج کردن جرم گوش خود از گوش پاک کن استفاده نکنید چرا که ممکن است به پرده ی گوش خود آسیب برسانید. در صورت بروز این مشکل به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.

از عوارض جانبی احتمالی داروهایی که استفاده میکنید آگاهی داشته باشید

حدودا ۲۰۰ دارو عوارض جانبی کم شنوایی دارند مثل برخی از آنتی بیوتیک ها و داروهای مبارزه با سرطان. حتی دزهای بالای آسپرین میتواند باعث کم شنوایی شود. درصورتی که مجبور به استفاده ی این دست از داروها هستید از پزشک خود بخواهید شنوایی و تعادل شما را در برهه های مختلفی از درمان بررسی کند.

تستهای مکرر شنوایی بدهید

در صورتی که هرکدام از این موارد را دارید حتما چکاپ شنوایی بدهید.

در خانواده یتان فرد کم شنوا دارید.

در گفت و گوها دچار مشکل در شنیدن گفتار اطرافیان شده اید

درمحیط پر سرو صدا زندگی و کار میکنید.

در گوش خود صدای سوت یا صدای اضافه دارید.

که در صورت بروز کم شنوایی به صورت فوری تحت درمان مناسب قرار بگیرید.

برای رفع ناشنوایی باید چه کار کرد؟

برای رفع ناشنوایی دو راه وجود دارد: کاشت حلزون یا استفاده از سمعک

افراد ناشنوا زا کدام حس ها استفاده می کنند؟

افراد ناشنوا از سایر حس های خود مانند بینایی به خوبی استفاده می کنند.

آیا ناشنوایی مادرزادی قابل درمان است؟

ناشنوایی مادر زادی با کمک کاشت حلزون یا تجویز سمعک به راحتی درمان می شود.

سرور فتحی

سرور فتحی

سرور فتحی بیرانوند متخصص شنوایی شناسی از دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی و مدیر کلینیک شنوایی سنجی، تجویز سمعک و سرگیجه آریاشهر مولف کتاب” توانبخشی شنوایی و زبان آموزی کودکان زیر۷سال دارای تقص شنوایی” و با سابقه ی 10 سال فعالیت در زمینه شنوایی شناسی ، تجویز سمعک و سرگیجه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *