افسردگی چیست و چگونه درمان می شود؟

افسردگی چیست؟

افسردگی یک بیماری بسیار شایع عصر ما بوده و در کل جهان روندی رو به رشد دارد.

واعیت این است كه حدود نیمی از مبتلایان به افسردگی یا از بیماری خود بی خبرند یا بیماری آنها چیزی دیگر تشخیص داده شده است.

افسردگی یك بیماری مربوط به سن خاصی نیست و در تمامی سنین و همه نژادها، هم در زنان و هم در مردان ظاهر می شود.

افسردگی بیماری ساده ای نیست بلكه انواع گوناگون دارد به طوری كه در بعضی افراد به صورت هایی ظاهر می شود كه ما عموماً آنها را افسردگی نمی شناسیم.

این بیماری پس از آنكه کاملا درمان شود غالباً احتمال بازگشت آن وجود دارد.

افسردگی مسائل گوناگونی در زندگی فرد به همراه دارد.

غیراز مسائل پزشكی و اندوه كه بسیار شایع است، فرد مبتلا به افسردگی خود را در كارها مورد تبعیض و از نظر اجتماعی مطرود و حتی منفور خانواده خودش می بیند.

گاهی انزوای همراه افسردگی، بیمارانی را كه وضعی درمان پذیر دارند به دوری از مردم یا به سوی مرگ سوق می دهد. درباره افسردگی خبرهای خوشی نیز وجود دارد: بیشتر انواع علایم بیماری قابل درمان اند.

Depression كه غالباً افسردگی بالینی، اختلالات خلق و خوی یا اختلالات عاطفی نامیده می شود، بیمار را دچار آشفتگی فکر، آشفتگی خلق، تغییر رفتار و بیماری های جسمانی می كند.

افسردگی بالینی، از دیدگاه عملكردهای اجتماعی بیش از دیگر بیماری های مزمن، بیمار را ناتوان می كند.

نوع شدید بیش از بیماری های مزمن تنفس، التهاب مفصل و دیابت، ناتوان كننده است.

افسردگی یك نشانگان (Syndrom) است، یعنی مجموعه ای از علامات مرضی (Symptoms) مختلف است.

ملاک های تشخیص افسردگی عبارت اند از

• افسرده بودن خلق و خوی در بیشتر روزها، تقریباً هر روز
• كاهش آشكار علاقه یا میل به هر نوع فعالیت در زندگی
• كاهش یا افزایش قابل توجه وزن بر اثر كاهش یا افزایش اشتهای غذا خوردن
• بی خوابی یا پرخوابی در غالب شب ها
• افزایش یا كاهش اعمال روانی حركتی یا فعالیت های ذهنی
• خستگی یا كاهش انرژی
• احساس بی ارزشی یا گناهكار بودن
• كاهش توان اندیشیدن یا تمركز ذهن و تصمیم گیری
• اندیشیدن به مرگ ( نه ترسیدن از آن) و به خودكشی، بدون داشتن طرحی برای آن، یا اقدام به خودكشی با طرحی از پیش ریخته

داشتن حداقل پنج علامت یاد شده برای ابتلا به نوع شدید كافی است.

ولی علامات مرضی یك و دو باید جزء آن علامت باشند.

افسردگی نمی تواند واكنش معمولی مرگ یك عزیز باشد.

همه افراد مبتلا به افسردگی تمام علامات مرضی این بیماری را ندارند و شدت علامات مرضی در افراد مختلف متفاوت است.

انواع 

این بیماری انواع گوناگون دارد، شایع ترین آن نوع شدید است كه فرد مبتلا به آن گاهی شاد و خوشدل و موقتاً فعال می شود.

نوعی دیگر از آن به افسردگی مالیخولیایی موسوم است كه بیمار هیچ گاه از چیزی دلخوش نمی شود در حدود 15 درصد مبتلایان به افسردگی شدید دچار نوع اوهام اند كه معمولاً با خلق و خوی اندوهگین همراه است.

مثلاً خود را گناهكار و غیر قابل بخشش تصور می كنند. در حدود 15 درصد مبتلایان به افسردگی كبیر نیز دچار روان پریشی می شوند.

نوع دیگری از افسردگی وجود دارد به نام “نوع غیرمعمول” كه بر خلاف اسمش شایع است.

علامات مرضی آن عكس علامات مرضی نوع معمولی است كه مبتلایان كم می خوابند و كم می خورند.

مبتلایان به افسردگی غیر معمول زیاد می خوابند و زیاد می خورند و به سرعت اضافه وزن پیدا می كنند.

به قول یكی از متخصصان برجسته بیماری افسردگی ( دونالد كلاین)، افسردگی غیر معمول، “مزمن” است نه” دوره ای” که از بلوغ آغاز می شود و بیماران نسبت به همه امور كم توجه اند.

نوع دیگر افسردگی، روان رنجوری است كه عموماً حدود دو سال طول می كشد و علامات مرضی آن خفیف تر از نوع شدید است ولی همواره احساس ناراحتی می كنند.

شیوع این بیماری در قرن بیستم به خصوص بعد از دو جنگ جهانی بیشتر شده است، علت آن را مصرف دارو و الكل، افزایش استرس و كاهش اشتغال گفته اند.

علت دیگر افزایش این بیماری تغییرات اساسی در زندگی اجتماعی است

گروهی از روان شناسان بر این باورند كه جامعه كنونی، كانونی ناسالم در درون افراد به وجود آورده و آنها را بیش از اندازه به رضایت خاطر و شكست های شخصی وابسته كرده است.

آنچه گفته شد جنبه نظری دارد ولی بعضی از پژوهشگران درباره جنبه علمی علت ها اظهار نظر كرده اند.

بر اساس پژوهش های آنها، تلویزیون منشاء عمده افسردگی است.

Paul Kottl روان پزشك مركز پزشكی پنسیلوانیا كشف كرده است كه ارتباط تنگانگی بین دسترسی مداوم كودكان به تلویزیون و افسردگی شدید در 24 سالگی وجود دارد.

او همچنین می نویسد:

اثرات اجتماعی برنامه های چند ساعته تلویزیونی، باید از دلایل شروع زودرس افسردگی شدید در نوجوانان به حساب آید، هزاران ساعت تماشای تلویزیون، كودكان ما را در معرض خشونت های ابلهانه مكرر قرار می دهد و آنها را هر چه بیشتر از تماس های اجتماعی با همسالان و خانواده دور می كند.

نوع شدید چه هنگام شیوع پیدا می کند؟

نوع شدید بیشتر در دهه های سوم و چهارم زندگی ظاهر می گردد و در غالب افراد بین شش ماه تا یك سال، حتی بدون درمان رفع می شود.

ولی اگر درمان شود بعد از چند هفته از بین می رود. بازگشت افسردگی در بیش از نیمی از افراد ظرف دو سال بعد از رویداد نخستین رخ می دهد.

خطر افسردگی با تعداد بازگشت ها افزایش می یابد. بدین معنی كه بعد از دو بازگشت، هفتاد در صد و بعد از سه بازگشت به نود درصد می رسد.

عوامل زیر خطر بازگشت را افزایش می دهند

• اگر نخستین افسردگی پیش از بیست سالگی رخ داده باشد و سابقه خانوادگی موجود باشد
• اگرنخستین ابتلا شدید باشد و دیر به درمان اقدام شده باشد.
• اگر بیماری روانی دیگری نیز وجود داشته باشد.
• اگر فرد نسبت به استرس ها یا دیگر عوامل اجتماعی آسیب پذیرتر باشد.
• اگر فرد از افسردگی قبلی كاملاً بهبود نیافته باشد.
• اگر بیماری در اواخر عمر رخ داده باشد.

دارودرمانی

دارودرمانی در افسردگی براساس تصمیم پزشک و علائم بیمار متفاوت است.

متداولترین داروها شامل فلوکستین، سیتالوپرام، سرترالین، پاروکستین، اسیتالوپرام است که در واقع جدیدترین ها هستند.

داروهای سه حلقه ای شامل ایمی پرامین، آمی تریپتیلین، نورتریپتیلین و میرتازاپین هستند.

نقش کاردرمانی

کاردرمانی در افراد مبتلا به اختلالات خلقی نظیر افسردگی افزایش سازگاری با شرایط زندگی را در پی خواهد داشت و همچنین دستیابی به بینش از ارتباط متقابل بین خود و محیط زندگی شان را میسر خواهد کرد.

با استفاده از شیوه های نوین کاردرمانی و روش های بهداشتی همگام با سبک زندگی امروزی، همخوانی های لازم بین خود افراد و آنچه انجام می دهند به وجود خواهد آمد.

در پی این رویداد، قدرت سازگاری و پذیرش شرایط در افراد مبتلا به این بیماری بالا رفته و توانایی کنترل و مدیریت حالات افسردگی نیز افزایش خواهد یافت.

هنگامی که این بیماری، تشخیص روانپزشکی دریافت کند، با توجه به نوع آن، درمان های غیر دارویی قطعا تاثیر گذار است.

اما برای جایگزین نمودن تکنیک های کاردرمانی به جای درمان های دارویی، شدت بیماری، شرایط فرد و شرایط محیطی را باید درنظر گرفت.

به دلیل اینکه افسردگی از شرایط محیطی و درک افراد از این شرایط تاثیر بسیاری می گیرد، از فنون غیر دارویی نظیر کاردرمانی میتوان بسیار استفاده کرد.

نقش کاردرمانگر در کاردرمانی افراد افسرده، کمک به فرد در ارزیابی شرایط خود در دنیای اطرافش با توجه به آنچه انجام می دهد، می باشد.

بنابراین با کاردرمانی به افراد افسرده کمک می شود تا بررسی دقیقی بر دنیای خود با توجه به عملکردشان داشته باشند.

در حقیقت هدف از کاردرمانی رساندن عملکرد فرد به حداکثر و کسب رضایت درونی از زندگی فردی افراد می باشد.