Search
Close this search box.

استفاده از سمعک به صورت دو گوشی واجب است

سمعک دو گوشی

چرا استفاده از سمعک دو گوشی واجب است؟ استفاده سمعک به صورت دو گوشی واجب است اما بسیاری از بیمارانی که به ما مراجعه می کنند، علی رغم داشتن ضعف شنوایی در هر دو گوش، تمایل به استفاده از سمعک تنها برای یک گوش دارند. از دلایل این امر می توان به مسائل اقتصادی، رفع شدن مشکل شنوایی با تقویت یک گوش و غیره اشاره نمود.

اکثر افراد تصور می کنند که شنوایی یک گوش، می تواند کار دو گوش را بکند! با این حال نکته بسیار بسیار مهمی وجود دارد و آن هم «شنوایی دوگوشی» است. شنوایی دو گوشی بدین معنا است که شما حتما بایستی در هر دو گوش شنوایی خوبی داشته باشید. در این نوشتار به صورت کامل درباره شنوایی دو گوشی و این که چرا شنوایی سنجی نوزاد حتما برای هر دو گوش به صورت همزمان لازم است خواهیم پرداخت.

در حقیقت احساس شنوایی بهتر در یکی از گوش های شما، می تواند اثرات بسیار منفی در زندگی روزمره شما داشته باشد. اگر بخواهیم مثال بزنیم، می توان گفت که شنیدن با یک گوش مانند دیدن با یک چشم است. این حقیقت درست است که ما تنها با یک چشم هم قادر به دیدن هستیم، اما دید یک چشم از لحاظ میدان و دامنه دید به هیچ عنوان مانند دید دوچشمی نخواهد شد. به همین دلیل عینک ها به صورت تک چشمی وجود نداشته و توازن در دید بسیار مهم است.

بیایید نگاهی به محیط اطراف خود بیاندازیم. همه جاندارانی که در اطراف خود می بینید، اعضای جفت دارند. مثل دو چشم، دو بال، دو پا و غیره. حال اگر قرار بود که یک گوش بتواند کار دو گوش را انجام دهد، پس دلیل داشتن دو گوش در حیوانات چیست؟ چرا هیچ جیوانی نتوانسته است با تنها یک گوش به حیات خود ادامه دهد؟

پاسخ این سوال در این جا است که بسیاری از موجودات در زیست طبیعی خود مانند شکار، دفاع از خود، تولید مثل و … حتما به دو گوش نیاز داشته و در صورتی که شنوایی یک گوش را از دست بدهند، خطر مرگ آن ها به شدت افزایش خواهد یافت. پس استفاده سمعک به صورت دو گوشی مهم است.

فواید سمعک دو گوشی

  • احساس تعادل شنیداری

هنگامی که صدا به گوش می رسد، در حقیقت این صدا به مغز خواهد رسید. مغز از هر دو گوش شما صدا را در قالب یک سری اطلاعات دریافت می کند. حال فرض کنیم که ما نصف اطلاعات را به خوبی در اختیار مغز قرار دهیم اما نیمه دیگر اطلاعات موجود نباشند! این باعث می شود که شما در زندگی عادی خود احساس آرامش و تعادل نداشته و حالت بیقراری داشته باشید. به همین دلیل در بسیاری از موارد شنوایی شناس به شما توصیه می کند که از سمعک برای هر دو گوش خود استفاده کنید. در این حالت دو سمعک برای شما تجویز خواهد شد.

  • جهت یابی

جهت یابی، یکی از مزایای شنوایی هر موجودی است که بسیار به هر انسانی کمک می کند. آیا تا به حال دقت کرده اید که هر گاه کسی شما را صدا می زند، شما ناخواسته به همان سو باز می گردید؟ دلیل این امر نیز در مغز شما قرار دارد. در حقیقت هنگامی که مغز اطلاعات را از هر دو گوش گرفته و به مغز می دهد، شما می توانید به صورت کامل جهت صدا را تشخیص دهید. این باعث می شود که در زندگی عادی خود مشکلی از لحاظ تشخیص جهت صدا نداشته باشید. در نتیجه پس از این که کسی شما را صدا کند، ناچار نخواهید شد که به همه جهات نگاهی بیندازید!

  • آرامش در شنوایی

افرادی که به جای دو سمعک از تنها یک سمعک استفاده می کنند، معمولا می بایست درجه ولوم همان یک سمعک را روی بیش ترین حالت خود قرار دهند تا بتوانند با همان یک سمعک خوب بشنوند. به همین دلیل در بسیاری از حالات سمعک ها در این حالت سوت می کشند و شخص اذیت خواهد شد و آرامش او سلب می شود. به علاوه این اشخاص می بایست در مکالمه با دیگران دائما همان گوشی که سمعک دارد را به سوی افراد مختلف ببرند. این ها باعث عدم آرامش و نارضایتی فرد در طول روز می گردد. علاوه بر آن، در این حالت افراد نیز در مواجهه با فرد احساس ناراحتی می کنند. پس استفاده سمعک به صورت دو گوشی لازم است.

مزایای تجویز سمعک دو گوشی

استفاده از سمعک دو گوشی به تازگی رایج شده است، اما فقط در قرن کنونی این امکان پدید آمده است که دو سمعک راست و چپ بتوانند اطلاعات خود را بین یکدیگر رد و بدل کنند تا بدین وسیله عملکرد خود را با همدیگر هماهنگ کنند. روند رد و بدل اطلاعات از طریق انتقال بیسیمی بین دو سمعک صورت میپذیرد. چرا چنین مساله اي ممکن است دلپسند باشد؟ به دو دلیل: راحتی و عملکرد. وقتی کاربر سمعکی میخواهد ولوم را تنظیم کند، در اکثر مواقع باید ولوم دو سمعک را تغییر دهد.

اگر با تنظیم ولوم یک سمعک به وسیله ي کاربر، میزان بهره در سمعک دیگري به طور خودکار تغییر کند، آنگاه فرد راحت خواهد بود. بدین ترتیب، چون دیگر نیازي به وجود ولوم کنترل بر روي سمعک طرف دیگر نیست، میتوان از فضاي آن براي جاسازي سویچ انتخاب برنامه استفاده کرد که البته امکان تغییر همزمان برنامه ي هر دو سمعک نیز وجود خواهد داشت. بدین ترتیب، دستکاري این دو نوع کنترل براي کاربر سمعک بسیار راحت و آسان خواهد بود.

اگرچه مزایاي عملکردي سمعک دو گوشی مرتبط با هم کمتر برجسته شده است، اما هنوز ارزشمند هستند. اطمینان از این مساله که دو سمعک با هم و در هر لحظه از زمان، نوع یکسانی از جهت داري میکروفن را انتخاب میکنند، موجب میشود تا مساله ي اعوجاج اختلاف زمانی و شدتی بین دو گوش در اثر عملکرد متفاوت دو سمعک به کمترین میزان خود برسد و فرد بتواند به خوبی صداها را مکان یابی کند.

هماهنگ سازي بین دو گوش براي عملکردهایی همچون تراکم و مهار تطابقی نویز دوموجب به حداقل رسیدن اعوجاج در زمینه ي اختلاف سطح شدت بین دو گوشی میشود. به نظر میرسد که مرتبط کردن نوع پردازش در دو گوش با همدیگر موجب بهبودي اندکی در روند مکان یابی و طبیعی شدن صداها میشود و بیشترین مزیت وقتی رخ میدهد که تنظیمات مربوط به میکروفن جهت دار در هر دو گوش با هم مرتبط باشند.

ارتباط سمعک ها هنگامی که به صورت دو گوشی تجویز می شود

استفاده از سمعک دو گوشی، ارتباط سمعک ها را به صورت دوطرفه میسر می سازد که باعث می شود با همدیگر موجب اخذ تصمیمات عالی در هنگام تغییر ورودي از حالت میکروفن به تلکویل شود.

اگر یک سمعک به تنهایی تصمیم بگیرد، ممکن است به سادگی و اشتباهی به حالت تلکویل سویچ کند، چون که ممکن است مثلا کاربر سمعک از جایی گذر کرده باشد و منبعی از سیگنال مغناطیسی قوي از سوي دستگاهی واقع در آن محل وجود داشته باشد. اگرچه تجویز سمعک دو گوشی با هم میتوانند نکاتی را درباره ي قدرت سیگنال دریافتی با همدیگر رد وبدل کنند.

گوشی تلفنی که در نزدیکی یک گوش نگه داشته شده است، میدان مغناطیسی بسیار قويتري را در سمعکی که نزدیک به آن است، در مقایسه با سمعک گوش دورتر تولید میکند. بعید است که یک چنین گوناگونی در قدرت میدان مغناطیسی براي منابع دورتر وجود داشته باشد، به همین علت حضور گوشی تلفن در نزدیکی یک سمعک، با دقت بسیار بالایی تشخیص داده میشود.

سپس سمعک نزدیک به تلفن به صورت خودکار به حالت تلکویل تغییر وضعیت میدهد و میکروفن سمعک سمت دیگر، بنا به آنچه که متخصص بالینی تصمیم گرفته و سمعک ها را تنظیم کرده است، خاموش میشود و یا اینکه در همان حالت روشن باقی میماند. به همین گونه، استفاده سمعک دو گوشی تعیین می کند که آیا  جزء کاملا نواختی که در خروجی سمعک وجود دارد، به خاطر تقویت صداي موسیقی است (که در چنین حالتی در خروجی هر دو سمعک پدیدار میشود) و یا اینکه به خاطر نوسان فیدبکی است (که در چنین حالتی، به صورت یک سطح شدت خیلی بالایی در خروجی فقط یک سمعک ظاهر میشود). پس استفاده سمعک دو گوشی ضرورت دارد.

سمعک دو گوشی یا یک گوشی، کدامیک؟

یقینا استفاده از هر دو گوش برای زدن سمعک انتخاب به مراتب بهتری است. آن دسته از افرادی که هر دو گوش آنها کم شنوایی دارد، حتما باید دو گوش سمعک بزنند. چون هر دو نیمکره ی مغز باید فعال شود. توجه شود نرخ استفاده از سمعک دو گوشی در سه دهه ی اخیر افزایش چشمگیری داشته است.

سمعک دو گوشی

مزیت سمعک دو گوشی نسبت به یک گوشی

  • درک بهتر صدای دیگران در محافل شلوغ با سمعک دو گوشی امکانپذیر است
  • درک بهتر گفتار
  • کیفیت موسیقی بالا
  • افزایش محدوده ی شنوایی
  • درک بهتر جهت صداها با سمعک دو گوشی امکان پذیر است
  • فعال نگه داشتن هر دو گوش
  • شنیدن لذت بخش صداها بدون خستگی شنیداری
  • رضایتمندی بیشتر کاربر
  • نیاز به تقویت کمتر در سمعک دو گوشی و درنتیجه سوت نکشیدن سمعک
  • مهار و پوشش وزوز هر دو گوش

آیا استفاده از سمعک دو گوشی یا تک گوشی ضرر دارد؟

شاید بسیاری از افراد این ذهنیت را دارند که استفاده از سمعک  دو گوشی ممکن است دارای عوارض بدی باشد. در این قسمت به کلیات این قضیه اشاره می کنیم. عوارض استفاده از سمعک سوالیست که بسیار از ما پرسیده میشود ولی آیا واقعا سمعک عارضه ای برای فرد استفاده کننده از آن دارد؟ عوارض استفاده از سمعک به دو دسته تقسیم میشوند:

  • عوارض سلامت
  • عوارض روانی یا سایکولوژی.

در عوارض سلامتی باید گفت که تنها استفاده از سمعکهای آنالوگ باعث این حالت می شود. چون این سمعک های قدیمی مدارهای پردازشی صدا را ندارند. نبود مدار پردازشی صدا باعث می شود صدا دوچندان شود و باعث آسیب به بافت حسی و عصبی گوش می شود. خوشبختانه به همین علت استفاده از این سمعک ها سالهاست که ممنوع شده و در کلینیک های سمعک وجود ندارد.

اما سمعک های نسل جدید بعلت داشتن مدارهای پردازشی قوی، بدون عارضه ی شنوایی هستند و استفاده کنندگان از سمعک میتوانند با خیال آسوده استفاده کنند. اما از منظر سایکولوژی باید گفت که استفاده از پروتز سمعک ممکن است برای بعضی افراد از نظر ظاهری قابل قبول نباشد و به این علت مشکلات سایکولوژیکی را بوجود آورد. برای رفع این مشکل لازم است قبل از تجویز سمعک حتما از نظر ذهنی بیمار آماده ی پذیرش سمعک شود تا جز شمار استفاده کنندگان واقعی سمعک به شمار آیند. در این موارد در صورت عدم مقبولیت سمعک توسط بیمار میتوان از نوع نامرئی آن استفاده کرد. غیر از موارد ذکر شده تاکنون عارضه ای برای سمعک عنوان نشده است.

عوارض استفاده نکردن از سمعک دوگوشی یا تک گوشی چیست؟

بسیاری از افرادی که مشکل شنوایی دارند معتقدند که استفاده از سمعک می تواند برای آنها عوارض جبران ناپذیری داشته باشد و دائما عنوان می کنند که سمعک باعث می شود افت شنوایی ما بدتر شده و به آن وابستگی پیدا کنیم. در حقیقت استفاده از سمعک نه تنها همچیت عارضه ای ندارد، بلکه باعث می شود با تحریک عصب شنوایی اندک شنوایی باقی مانده شما را نگه دارد.

استفاده نکردن از سمعک باعث می شود شما صداهای محیط را نشنوید و به دلیل مشکلات شنوایی در گفتگوهای گروهی شرکت نکنید. مهمترین عوارض استفاده نکردن از سمعک، ابتلا به اختلالات شناختی در سنین بالاست. به طوریکه باعث کاهش ضریب هوشی و مشکلات مربوط به درک شناخت می شود.

آیا سمعک از بدتر شدن شنوایی جلوگیری می‌کند؟

در پاسخ به این پرسش، باید چند نکته‌ی زیر را خدمتتان بیان کرد:

سمعک با تقویت صداها و ارایه‌ی آن به گوش باعث تحریک عصب شنوایی و فعال شدن آن و مسیرهای عصبی شنوایی و مغز می‌شود و این امر باعث فعال نگه داشتن این عصب‌ها و در نتیجه موجب جلوگیری از آتروفی اعصاب (از بین رفتن و تحلیل اعصاب) می‌شود. پس سمعک در این امر باعث جلوگیری از بدتر شدن وضعیت عصب شنوایی و مغز می‌شود.

اگر سمعک مناسب توسط متخصص ادیولوژیست و با استفاده از ارزیابی‌های تشخیصی درست و معاینه‌ی گوش انتخاب، تجویز و تنظیم شده باشد، نه تنها برای گوش فرد مضر نیست، بلکه برای آن مفید و موثر خواهد بود. در مواردی که روند رخداد کم شنوایی فرد به صورت ژنتیکی است و سلول‌های حساس شنوایی او در اثر عوامل ژنتیکی در حال افت و کاهش هستند، سمعک نمی‌تواند مانع این روند شود چون این یک مساله‌ی ژنتیکی است و سمعک در آن نقشی ندارد.

در مواردی که وضعیت شنوایی فرد در اثر قرارگیری در معرض نویز بدتر می‌شود، اتفاقا زدن سمعک‌های جدید که قابلیت کاهش دیجیتالی نویز دارند و همچنین متخصص ادیولوژیست می‌تواند حداکثر خروجی صوتی این گونه سمعک‌ها را طوری تنظیم کند که از حد خاصی افزایش نیابد، باعث می‌شود از بدتر شدن کم شنوایی فرد در این مواقع جلوگیری کند.

محروم ماندگی شنیداری

استفاده تک گوشی از سمعک باعث می شود مغز فقط به آن گوشی که سمعک دارد توجه کند و گوش دیگر را فراموش کند. گوش فراموش شده بلا استفاده می ماند و به این پدیده محروم ماندگی شنیداری گفته می شود. پس استفاده سمعک دو گوشی واجب است.

تصمیم گیري درباره ي تجویز دوطرفه در مقابل یکطرفه

رویکرد متخصص بالینی درباره ي تصمیم گیري براي تجویز دوطرفه یا یکطرفه باید چگونه باشد؟

شواهد حاصل از تحقیقات گویاي این است که در بعضی از شرایط شنیداري (که گفتار و نویز از جهات مختلف می آیند)، بیشتر افراد کم شنوا با دو سمعک بهتر از یک سمعک خواهند شنید. اگرچه این شواهد گویاي این مساله نیز هستند که حداقل در بعضی از شرایط (که گفتار و نویز، هر دو با هم از یک جهت میآیند)، عده ي قابل توجهی از بیماران پیر کم شنوا با یک سمعک بهتر از دو سمعک خواهند بود.

اگر تداخل دو گوشی به قدر کافی قوي و تاثیر داشته باشد، آنگاه تعداد شرایطی که در آن، تجویز یکطرفه بهتر عمل میکند بسیار زیاد خواهد بود، اما به قدر کافی درباره ي ارتباط بین مزیت/عیب دوطرفه با قضیه ي مکان یابی فضایی صداها در افراد کم شنواي پیر تحقیقات صورت نپذیرفته است تا بتوان در این خصوص راهنمایی صورت بپذیرد.

سرور فتحی

سرور فتحی

سرور فتحی بیرانوند متخصص شنوایی شناسی از دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی و مدیر کلینیک شنوایی سنجی، تجویز سمعک و سرگیجه آریاشهر مولف کتاب” توانبخشی شنوایی و زبان آموزی کودکان زیر۷سال دارای تقص شنوایی” و با سابقه ی 10 سال فعالیت در زمینه شنوایی شناسی ، تجویز سمعک و سرگیجه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *