Search
Close this search box.

علل کم شنوایی | 20 عاملی که موجب کم شنوایی می شود

علل کم شنوایی

علل کم شنوایی می تواند در اثر عوامل مختلف رخ دهد. در زیر به تمام علل کم شنوایی خواهیم پرداخت.

پیرگوشی شایع ترین علل کم شنوایی در افراد است

پیرگوشی با افزایش سن اتفاق می افتد. یک سوم افراد بالای 60 سال درجاتی از کم شنوایی ناشی از پیرگوشی را تجربه می کنند.

 آلودگی صوتی است و کم شنوایی

تحقیقات نشان داده استعلت اصلی کم شنوایی در عصر حاضر پیرگوشی ناشی از گذر عمر و سن نیست. بلکه قرار گیری در معرض آلودگی های صوتی روزمره ی شهری است.

سروصداهای زندگی شهرنشینی چقدر باید باشد؟

یکی از سوالات مهم در حیطه‌ی شنوایی و زندگی شهرنشینی این است که برای داشتن یک زندگی سالم شهرنشینی از لحاظ شنوایی و گوش، حد مجاز سروصداهای جاری در زندگی روزمره چقدر باید باشد؟

در حوزه‌ی صنعت، حد مجاز صدا برای محافظت شنوایی و گوش کارگران و شاغلین در صنعت را برابر با ۸۵ دسی‌بل می‌دانند. یعنی یک فرد شاغل در صنعت می‌تواند به مدت هشت ساعت در معرض صداهایی که در حد ۸۵ دسی‌بل هست، قرار داشته باشد، بدون آنکه نگران آسیب به شنوایی و گوش خود باشد.

البته این میزان فقط در حوزه‌ی صنعت است و نه زندگی شهرنشینی. چون شاغلین بخش صنعت همیشه از گوشی محافظ استفاده می‌کنند و به صورت دوره‌ای تحت ارزیابی شنوایی قرار می‌گیرند و اثرات مخرب نویز فقط محدود به شنوایی و گوش نیست و ثابت شده است که سروصدای کمتر از این حد نیز باعث اثرات مخربی بر سلامت جسم و روان می‌گردد. سروصدای شهری موجب مشکلات روان شناختی، خواب، فشار خون، دیابت، چاقی و اضطراب گردد.

به همین دلیل است که دانشمندان به این نتیجه رسیدند که برای داشتن شهری سالم با شهروندانی سالم نیاز است حد مجاز سروصداها و نویزهای شهری کمتر از ۸۵ دسی‌بل A باشد.

استفاده طولانی مدت از موبایل موجب کم شنوایی می شود

تحقیقات نشان می دهد صحبت کردن و گوش دادن ببش از یک ساعت در روز، فارغ از اینکه صدایش بلند هم نباشد. موجب کم شنوایی می شود. نوع کم شنوایی در اثر استفاده از موبایل، کم شنوایی در فرکانس های بالا است. به نظر می رسد امواج مغناطیسی موبایل علت این مسئله باشد.

سردردهای مداوم احتمال کم شنوایی را افزایش می دهد

وزوز گوش، کاهش شنوایی در افرادی که سردردهای مزمن دارند بسیار بیشتر از افرادی است که این نوع سردردها را تجربه نمی کنند. تقریبا خطر کم شنوایی در افراد دارای سردرد های مداوم 3 برابر سایر افراد است.

تغذیه ضعیف در نوزادای از علل کم شنوایی است

سوء تغذیه در اوایل کودکی ممکن است باعث کاهش شنوایی در بزرگسالی شود. تغذیه نامناسب به رشد عملکردهای شنوایی آسیب می رساند و خطر کاهش شنوایی را افزایش می دهد. بر اساس یک مطالعه آمریکایی که در نپال انجام شد، کودکانی که در دوران پیش دبستانی دچار سوء تغذیه بودند، دو برابر کودکان سالم، دچار کم شنوایی می شوند.

نقرس از علل کم شنوایی در دوره ی سالمندی است

استفاده بیش از حد گوشت قرمز یکی دیگر از علل کم شنوایی است. نقرس در دوره ی سالمندی احتمال کم شنوایی را 44 درصد افزایش می دهد. نقرس نوعی آرتریت التهابی است که با حملات مکرر سیستم دفاعی به مفاصل، آن را حساس، داغ و متورم می کند. نقرس شایع ترین آرتریت التهابی در بزرگسالان است.

عنصر کادمیم نیز می تواند باعث کم شنوایی شود

یکی دیگر از علل کم شنوایی در افراد افزایش میزان کادمیم در بدن است. افرادی که عنصر کادمیم زیادی در بدن خود دارند، در معرض کم شنوایی قرار می گیرند. در مطالعه ای که در کشور کره جنوبی انجام شد، مشخص شد افرادی که در معرض بالای کادمیم قرار دارند افت شنوایی متوسط تا شدید را تجربه کرده اند. کادمیم یک فلز سفید نقره ای است که در پوسته زمین یافت می شود.

در طول تولید فلزاتی مانند مس، سرب و روی استخراج می شود. کادمیم در برخی غذاها یافت می شود و با استفاده از سوخت های فسیلی مانند زغال سنگ و نفت، کشیدن سیگار و سوزاندن زباله ها تولید آن زیاد می شود. بنابراین کارگرانی که در معادن کار می کنند در خطر بالای کم شنوایی هستند.

بیماری های خود ایمنی می تواند از علل کم شنوایی باشد

همه بیماریهای خود ایمنی که بر گوش داخلی تأثیر می گذارند، به خوبی شناخته نشده اند، اما به طور کلی شامل اجزای سیستم ایمنی (سلول های ایمنی یا آنتی بادی ها) هستند که به دلایل نامعلوم شروع به حمله به ساختارهای گوش داخلی می کنند.

اختلالات زیر احتمال کم شنوایی را افزایش می دهد.

  • آلرژی (اغلب مربوط به غذا)
  • سندرم کوگان
  • لوپوس اریتماتوز سیستمیک (تصور می شود شایع است اما کاهش شنوایی نیز ممکن است با عوارض جانبی داروهای مورد استفاده در درمان این بیماری مرتبط باشد)
  • سندرم شوگرن (گاهی سندرم خشکی چشم نیز نامیده می شود)
  • آرتریت روماتوئید (بحث برانگیز)
  • اسپوندیلیت آنکیلوزان
  • کولیت زخمی
  • گرانولوماتوز وگنر
  • اسکلرودرمی
  • آرتریت پسوریاتیک
  • بیماری بهجت
  • پلی کندریت عود کننده (شایع)
  • ام اس

بیماری های عفونی نیز از علل کم شنوایی هستند

  • بیماری لایم
  • سیفلیس

تصور می شود که این بیماری ها با افزایش تولید آنتی بادی و متعاقب آن حمله آنتی بادی ها به گوش داخلی همراه است.

سایر علل کم شنوایی یا شرایط مرتبط عبارتند از

  • هیدروپس پس از سانحه (یک بیماری نادر که پس از آسیب سر ایجاد می شود)
  • تروما و آسیب به استخوان تمپورال
  • بیماری منییر

از دست دادن شنوایی ناشی از بیماری های خود ایمنی یک علت نسبتاً نادر کاهش شنوایی است که تقریباً یک درصد موارد را شامل می شود.

کم کاری تیروئید یکی دیگر از علل کم شنوایی است

کسانی که از کم کاری تیروئید رنج می برند ممکن است سلامت شنوایی را متأثیر کند. تقریبا نیمی از افرادی که عملکرد تیروئید پایینی دارند، تا حدی دچار کم شنوایی هستند. بدون هورمون تیروئید کافی برای تنظیم متابولیسم، بسیاری از عملکردهای بدن کند می شود. این تقریباً بر همه قسمت های بدن، از جمله قلب، مغز و گوش ها است. همچنین اگر از کم کاری تیروئید رنج می برید، تجربه وزوز گوش و یا سرگیجه معمول است.

فشار خون بالا از علل کم شنوایی است

به نظر می‌رسد فشار خون بالا موجب سرعت بخشیدن به روند پیر شدن سلول‌های شنوایی و از بین رفتن آن‌ها در اثر پیری و افزایش عمر می‌شود. پس برای حفظ وضعیت شنوایی خود، فشار خون‌تان را کنترل کنید و سالی یکبار شنوایی خود را در کلینیک شنوایی چک و کنترل کنید.

علل کم شنوایی در کودکان و نوزادان می تواند زنتیکی باشد

‌کم شنوایی دلایل متعددی دارد. در کودکان، 50 تا 60 درصد علت کم شنوایی به خاطر دلایل ژنتیکی است. علت بقیه‌ی موارد کم شنوایی به خاطر دلایل غیر ژنتیکی و محیطی است، مثلا 25 درصد (و یا درصد بیشتری) از علل کم شنوایی کودکان به خاطر مسایل محیطی همچون عفونت‌های دوران بارداری و یا مسایل رخ داده در هنگام تولد است.

گاهی اوقات علل ژنتیکی و مسایل محیطی هر دو با هم برای کودک اتفاق می‌افتند و موجب کم شنوایی او می‌شوند. مثلا برخی داروها ممکن است موجب کم شنوایی در کودکان شود، البته در کودکانی که جهش‌های ژنتیکی خاصی در ژن‌‌های خود دارند.

در حدود 70 درصد از کم شنوایی‌هایی که در اثر جهش‌های ژنتیکی رخ می‌دهد از نوع غیر سندرومی هستند. یعنی فرد هیچ علامت و نشانه‌ی دیگری ندارد و فقط کم شنوایی دارد. فقط 30 درصد از کم شنوایی‌های ژنتیکی از نوع سندرومی هستند، یعنی علاوه بر کم شنوایی، نشانه‌ها و علایم دیگری نیز دارند.

شایع‌ترین کم شنوایی ژنتیکی، جهش در ژن GJB2 است که این ژن کارش ساختن پروتیینی در حلزون گوش به نام کانکسین 26 است که این پروتیین نقش مهمی در عملکرد حلزون در تبدیل صدا به پیام‌های عصبی دارد. در حدود 40 درصد از نوزادانی که دچار کم شنوایی ژنتیکی و از نوع غیر سندرومی هستند (یعنی هیچ علامت دیگری غیر از کم شنوایی ندارند، ممکن است جهش ژنتیکی GJB2 داشته باشند.

چکار کنیم تا کم شنوا نشویم؟

از قرارگیری در معرض صداهای بلند، ترقه، انفجار، سروصدای ماشین آلات جلوگیری کنید. سالیانه یکبار تست ادیومتری و تمپانومتری را انجام دهید تا از صحت و سلامت دستگاه شنوایی خود آگاه شوید. هیچ وقت و هیچگاه و هیچ چیزی را درون گوش خود فرو نکنید. یکی دیگر از علل کم شنوایی ضربه به سر است؛ مواظب باشید ضربه‌ای به سرتان نخورد و تصادف نکنید.

چنانچه در اقوام خود و همسرتان، فرد کم شنوایی دارید که به دلیل وراثتی کم شنوا شده است، قبل از تصمیم به بچه‌دار شدن حتما مشاوره و ارزیابی‌های ژنتیکی را انجام دهید. چنانچه صدایی یا سوتی درون گوش‌ها و یا سرتان می‌شنوید، حتما به متخصص شنوایی مراجعه کنید. هرگز موسیقی، تلویزیون، رادیو، موبایل و … را با صدای بلند گوش ندهید.

مکالمات تلفنی خود و گوش دادن با موبایل را کمتر کنید. از داروهای اتوتوکسیک استفاده نکنید. اگر شیمی درمانی می‌شوید، حتما تحت نظر متخصص شنوایی شناس، آزمایشات دوره‌ای شنوایی را انجام دهید. اگر درد گوش، سینوزیت و عفونت گوش دارید، حتما نزد پزشک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید. اگر اختلال تعادل، دو بینی و دیگر علایم نورولوژیک دارید، به پزشک متخصص مراجعه کنید. اگر عمل باز قلب انجام داده‌اید، حتما چکاپ‌های دوره‌ای شنوایی را انجام دهید.

اگر کم شنوایی دارید و توصیه شده است سمعک بزنید، حتما این کار را بکنید، چون عصب گوش‌تان فعال باقی می‌ماند. اگر مکرر آسپیرین، ایبوپروفن و استامینوفن می‌خورید، حتما چکاپ شنوایی شوید.

مصرف مسکن هایی مانند ایبوپروفن و استامینوفن از علل کم شنوایی هستند

در یک مطالعه‌ی بزرگی که در دانشگاه هاروارد بر روی هشتصد و هفتاد و چهار هزار زن میانسال (۳۱ تا ۴۸ساله) و در طول مدت بیست و دو سال انجام شده است، معلوم گردید که مصرف مکرر ضد دردها همچون ایبوپروفن، استامینوفن و آسپیرین خطر کم شنوا شدن را در پی دارد باعث افزایش احتمال کم شنوایی در افراد می‌شود.

البته در بین این داروها، آسپیرین کم ضررتر از دو تا داروی دیگر (ایبوپروفن و استامینوفن) بوده است. در افرادی که این سه دارو را با هم مصرف کنند، احتمال ایجاد و رخداد کم شنوایی افزایش خواهد یافت.

سایر علل کم شنوایی

مشکلات قلبی و عروقی: کم شنوایی ممکن است حاکی از وجود مشکلات قلبی و عروقی باشد.

آلزایمر و زوال عقلی: در کسانی که کم شنوایی دارند، احتمال آلزایمر و زوال عقلی، پنج برابر بیشتر است.

دیابت: کم شنوایی در کسانی که دیابت دارند، دو برابر شایع تر است.

بستری دربیمارستان: احتمال بستری در بیمارستان برای کسانی که کم شنوایی دارند، سی و دو درصد بیشتر است.
‌‌
بیماری کلیوی: این بیماری چهل و دو درصد با کم شنوایی در ارتباط است.

تنهایی و انزوا: کم شنوایی که درمان نشود، خطر انزوا و گوشه گیری زیادی را به همراه دارد.

افسردگی و اضطراب: اگر کم شنوایی درمان نشود، افسردگی و اضطراب را زیاد می کند.
‌‌
تینیتوس، وزوز، صدای درون سر یا گوش: نود درصد کسانی که تینیتوس دارند، دچار درجاتی از کم شنوایی هستند.

سرور فتحی

سرور فتحی

سرور فتحی بیرانوند متخصص شنوایی شناسی از دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی و مدیر کلینیک شنوایی سنجی، تجویز سمعک و سرگیجه آریاشهر مولف کتاب” توانبخشی شنوایی و زبان آموزی کودکان زیر۷سال دارای تقص شنوایی” و با سابقه ی 10 سال فعالیت در زمینه شنوایی شناسی ، تجویز سمعک و سرگیجه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *