آلزایمر چیست و چگونه باعث مرگ می شود؟ یافته های جدید دانشمندان

بیماری آلزایمر باعث زوال عقل، فراموشی و از بین رفتن حافظه می‌شود. از هر ۹ فرد ۶۵ ساله به بالا، یک نفر دچار بیماری آلزایمر می‌گردد. بیماری آلزایمر متاسفانه وقتی تشخیص داده می‌شود که بیماری پیشرفت کرده و دیر شده است. بهترین روش برای کنترل آن این است که بیماری در اوایل کار تشخیص داده شود. باید روشی ساده و سریع برای تشخیص اولیه‌ی این بیماری فراهم گردد. به همین دلیل، دانشمندان به دنبال روش‌هایی جهت تشخیص زود هنگام هستند.

جدیدترین آزمایش برای بررسی آلزایمر

یکی از تست‌های جالبی که ارایه شده است، تست خونی هست که از سوی دانشگاه گوتنبرگ سوئد ارایه گردیده است. در این تست، نمونه‌ی خونی فرد گرفته می‌شود و چند شاخص در آن بررسی می‌گردد.

به عنوان مثال، پروتئینی در خون وجود دارد که آمیلویید (amyloid) نام دارد و باعث تشکیل پلاک‌های مغزی می‌شود. وجود این پروتئین در خون نشانه‌ی اولیه‌ای از بیماری آلزایمر است. همچنین روش جالب دیگری که از سوی دانشمندان به تازگی ارایه شده است، تست از طریق چشم فرد است. این روش در دانشگاه واشنگتن، سیاتل، ارایه شده است.

چشم پنجره‌ای به مغز است. در مقاله‌ی علمی که در سال ۲۰۱۸ از سوی محققان این دانشگاه چاپ شده است، وجود عارضه‌ی چشمی همچون گلوکوما یا دژنراسیون ماکولار باعث می‌شود احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر در آن فرد دو برابر شود.
‌
دانشمندان به دنبال به کارگیری هوش مصنوعی جهت تشخیص این عوارض هستند. به همین دلیل، به کمک شرکت‌هایی همچون شرکت مایکروسافت، مشغول ساخت اپلیکیشن‌های هوشمندی هستند که در آینده، هر فردی بتواند هر صبح که از خواب بیدار می‌شود، به کمک دوربین گوشی هوشمند خود و این اپ‌ها، این گونه عوارض چشمی را با دقت بالایی تشخیص دهد و با مشاهده‌ی اولین نشانه‌ها به دنبال پیشگیری از بیماری باشد. شایان ذکر است که پدر بیل گیتس، مالک و بنیانگذار شرکت مایکروسافت، در اثر بیماری آلزایمر درگذشت و یکی از اهداف بیل گیتس کمک به تولد این نوع فناوری در آینده است.

آلزایمر چیست؟

الزایمر شایع ترین نوع بیماری دمانس یا زوال عقل است که اختلال حافظه مرسوم ترین علامت آن است. پروتئین های آمیلوئیدی که باعث ایجاد پلاک های عصبی در مغز می شود عامل این بیماری است.

آیا آلزایمر در جوانی وجود دارد؟

شیوع اصلی بیماری آلزایمر بعد از پنجاه سالگی است ولی در مواردی نادر جوانان نیز ممکن است مبتلا شوند. همچنین تحت شرایط خاصی مانند وجود سندرم داون، آسیب های مغزی شدید می تواند در سنین کمتر نیز شروع شود.

آلزایمر در سالمندان

شیوع الزایمر با افزایش سن بیشتر می شود. الزایمر شایع ترین نوع دمانس یا زوال عقل است. آلزایمر یک بیماری پیشرونده است که با از دست دادن حافظه شروع می شود و احتمالاً منجر به از دست دادن توانایی ادامه مکالمه و پاسخ به محیط می شود.

بیماری آلزایمر بخش هایی از مغز را درگیر می کند که فکر، حافظه و زبان را کنترل می کنند. این می تواند بر توانایی فرد در انجام فعالیت های روزانه تأثیر جدی بگذارد.

آیا آلزایمر می تواند ارثی باشد؟

بررسی سابقه خانوادگی برای افراد مبتلا به آلزایمر ضروری نیست. با این حال، تحقیقات نشان می دهد کسانی که والدین یا خواهر یا برادر مبتلا به آلزایمر دارند، بیشتر از کسانی که از خویشاوندان درجه یک مبتلا به آلزایمر ندارند، به این بیماری مبتلا می شوند.

کسانی که بیش از یک بستگان درجه یک مبتلا به آلزایمر دارند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند. هنگامی که بیماری هایی مانند آلزایمر و دیگر موارد زوال عقل در خانواده ها ایجاد می شود، یا عوامل ژنتیکی (عوامل ارثی)، عوامل محیطی، یا هر دو ممکن است نقش داشته باشند.

شیوع آلزایمر بعد از سکته مغزی

بعد از سکته مغزی در واقع یک نوع اختلال شناختی به وجود می آید که دمانس عروقی نام دارد. دمانس عروقی ناشی از سکته های خفیف است و موجب اختلال حافظه در این افراد می شود.

ارتباط آلزایمر با پارکینسون 

پنجاه درصد افراد مبتلا به پارکینسون اختلال شناختی را تجربه می کنند. یک نوع دمانس وجود دارد که لووی بادی نام دارد و در این افراد علاوه بر مشکلات حافظه علایم پارکینسون دیده می شود

ارتباط سیستم گوارش و ابتلا به آلزایمر

تغییر در مخاط روده با احتمال ابتلا به الزايمر، پارکینسون و سایر اختلالات عصبي در ارتباط است.

آیا آلزایمر کشنده است؟

بیماری آلزایمر یکی از کشنده ترین بیماری ها است و می تواند به عنوان یکی از قاتلان خاموش در زندگی دسته بندی شود. می توان آن را یک قاتل خاموش در نظر گرفت زیرا اکثر افرادی که به این بیماری مبتلا هستند تا دیرهنگام تشخیص داده نمی شوند.

از آنجا که این بیماری بسیار پیچیده است، هیچ درمان قطعی وجود ندارد و فقط می توان با مصرف بعضی داروها شدت رشد آن را کند کرد. بهترین راه برای کاهش سرعت بیماری این است که به طور مرتب بررسی شوید و تحت نظر باشید. بدترین چیز این است که با وجود بیماری هیچ ایده ای برای کنترل و درمان آن نداشته باشید.

درمان آلزایمر

هیچ درمانی برای آلزایمر وجود ندارد، اما درمان هایی وجود دارد که ممکن است پیشرفت بیماری را تغییر دهند و آن را کند کنند، و گزینه های دارویی و غیر دارویی که ممکن است به درمان علائم کمک کند. درک گزینه های موجود می تواند به افراد مبتلا به این بیماری و مراقبین آنها برای مقابله با علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کند.

مراجعه به دکتر مغز و اعصاب جهت درمان

یک متخصص مغز و اعصاب پس از بررسی علائم و انجام آزمایش های مربوطه درمان های دارویی را برای فرد مبتلا به آلزایمر شروع می کند. بیمار مبتلا به آلزایمر باید تا آخر عمر خود تحت نظر پزشک متخصص مغز و اعصاب باشد.

توانبخشی شناختی

یکی از درمان های غیر دارویی در افراد مبتلا به آلزایمر توانبخشی شناختی با کمک کاردرمانی است. در این روش روی حافظه و شناخت فرد سالمند کار می شود. اصلاحات و تغییرات محیطی نیز از دیگر اقدامات غیر دارویی برای این افراد است که توسط متخصص کاردرمان ارائه می شود.

آلزایمر چند مرحله دارد؟

بیماری آلزایمر به طور معمول در سه مرحله کلی به آرامی پیشرفت می کند: اولیه، میانی و سطح آخر. گاهی در پزشکی به عنوان خفیف، متوسط و شدید نامیده می شود. از آنجا که آلزایمر به طرق مختلف بر افراد تأثیر می گذارد، هر فرد ممکن است علائم یا مراحل مختلف را متفاوت تجربه کند.

مرحله ی اول بیماری

در مراحل اولیه آلزایمر، فرد ممکن است به طور مستقل زندگی کند. او ممکن است هنوز رانندگی کند، کار کند و بخشی از فعالیت های اجتماعی را داشته باشد. با وجود این فرد ممکن است احساس کند که دچار نقص حافظه است، مانند فراموش کردن کلمات آشنا یا محل قرار گرفتن اشیاء روزمره. علائم ممکن است در این مرحله به طور گسترده ای ظاهر نشوند، اما خانواده و دوستان نزدیک ممکن است متوجه شوند و پزشک بتواند علائم را با استفاده از ابزارهای تشخیصی مشخص کند.

مشکلات رایج عبارتند از:

• استفاده از کلمات یا عبارات نامناسب
• مشکل یادآوری اسامی هنگام معرفی آنها به افراد جدید
• مشکل در انجام وظایف در محیط های اجتماعی یا کاری
• فراموش کردن مطالبی که به تازگی خوانده شده است
• گم کردن یا جابه جا کردن یک شی با ارزش
• مشکلات بیشتر در برنامه ریزی یا سازماندهی

مرحله دوم

مرحله دوم آلزایمر معمولاً طولانی ترین مرحله است و می تواند سالها طول بکشد. با پیشرفت بیماری، فرد مبتلا به آلزایمر نیاز به مراقبت بیشتری دارد. در مرحله میانی آلزایمر، علائم زوال عقل بیشتر مشخص می شود.

فرد ممکن است کلمات را اشتباه گرفته، ناامید یا عصبانی شود و به شیوه های غیر منتظره ای عمل کند، مانند امتناع از حمام کردن. آسیب به سلول های عصبی مغز نیز می تواند بیان افکار و انجام کارهای معمول بدون کمک را برای فرد مشکل سازد.

مشکلات رایج این مرحله عبارتند از:

• فراموش کردن رویدادها یا سوابق شخصی
• احساس بدخلقی یا گوشه گیری، به ویژه در شرایط چالش برانگیز اجتماعی یا روانی
• ناتوانی در به خاطر آوردن اطلاعات مربوط به خود مانند آدرس یا شماره تلفن و دبیرستان یا دانشگاهی که درس خوانده است
• تجربه سردرگمی در مورد اینکه کجا هستند یا چه روزی است
• درخواست کمک در انتخاب لباس مناسب برای فصل یا مناسبت
• در کنترل ادرار و مدفوع مشکل دارند
• تجربه تغییر در الگوهای خواب، مانند خوابیدن در طول روز و بی قراری در شب
• تمایل زیاد به گم شدن در این افراد وجود دارد
• نشان دادن تغییرات شخصیتی و رفتاری، از جمله مشکوک بودن و توهم یا رفتار اجباری و تکراری

مرحله ی سوم

در مرحله پایانی بیماری علائم زوال عقل شدید است. افراد توانایی پاسخ به محیط خود، ادامه گفتگو و در نهایت کنترل حرکت را از دست می دهند. بیمار ممکن است هنوز کلمات یا عباراتی را بیان کنند، اما انتقال درد دشوار می شود. با بدتر شدن حافظه و مهارت های شناختی، تغییرات شخصیتی مهمی رخ می دهد و افراد به مراقبت گسترده نیاز دارند.

مشکلات رایج این مرحله عبارتند از:

• برای مراقبت شخصی و روزانه به کمک شبانه روزی نیاز دارند
• آگاهی از تجربیات اخیر و همچنین محیط اطراف خود را از دست می دهند
• تغییرات در توانایی های بدنی، از جمله راه رفتن، نشستن و در نهایت بلع را تجربه می کنند
• در برقراری ارتباط مشکل دارند
• در برابر عفونت ها، به ویژه ذات الریه آسیب پذیر می شوند.

آیا آلزایمر قابل پیشگیری است؟

از آنجا که علت دقیق بیماری آلزایمر هنوز ناشناخته است، هیچ راه خاصی برای جلوگیری از این بیماری وجود ندارد. اما یک شیوه زندگی سالم می تواند به کاهش خطر شما کمک کند.

چرا آلزایمر می گیریم؟

علت دقیق ابتلا به آلزایمر هنوز مشخص نیست اما سبک زندگی ناسالم بزرگترین عامل خطر است.

تشخیص مراحل اولیه آلزایمر به کمک نانوفناوری

اطلاعات ناشناخته در خون مجموعه رویدادهای پیچیده‌ای را بازتاب می‌دهد که در مغز بیماران مبتلا به اختلال شناختی رخ می‌دهد. دانشمندان بیان می کنند با کمک نانوفناوری در آزمایش خون، می‌توان سال‌ها قبل از شروع علائم بیماری آلزایمر، وجود آن را کشف کرد.

این دانشمندان با کمک نانوفناوری توانستند نشانه‌های تخریب سلول های عصبی را در خون موش مبتلا به بیماری آلزایمر تشخیص دهند. در حال حاضر بیماری آلزایمر را پس از آن که علائم آن در رفتار فرد ظهور کرد و برای مثال حافظه‌اش دچار اختلال شد، می‌توان با اسکن مغز تشخیص داد اما در اکثر موارد، وقتی که علائم بروز کرده باشد می‌توان گفت که دیگر برای درمان موثر بیماری خیلی دیر شده است.

نشانه‌های اولیه این بیماری درون خون وجود دارد اما به قدری کم است که شناسایی آن‌ها دشوار است. اما به کمک فناوری ابداع و ثبت شده آزمایشگاه نانوپزشکی دانشگاه منچستر، می‌توان به روشی غیرتهاجمی، نشانه‌های کوچک و ضعیف بیماری آلزایمر در خون را بزرگ‌نمایی و تحلیل کرد و شروع آن را دریافت.

آزمایشات حیوانی بیانگر این است که در صورت کاهش التهاب های مغزی در مراحل اولیه آلزایمر (قبل از بروز مشکلات شناختی و کاهش حافظه) روند گسترش بیماری کاهش میابد. ژن APOE4 باعث شکست سریع سد خونی مغزی می شود و به عنوان یکعامل خطر برای بیماری آلزایمر شناخته میشود.

مشکلات پردازش شنیداری در سالمندان مبتلا به آلزایمر

آسیب در پردازش شنیداری شامل آسیب در مکان یابی صدا، تمایز شنیداری، بازشناسی الگوهای شنوایی می باشد. شیوع آسیب شنیداری در سالمندان مبتلا به آلزایمر در حدود 80 درصد تخمین زده شده است. در سالمندان مبتلا به اختلالات شناختی، در بازشناسی الگوهای شنوایی دچار مشکل می شوند.

کم شنوایی درمان نشده بزرگترین عامل خطر برای بیماری الزایمر است

بر طبق آخرین تحقیقات جامع به عمل آمده در خصوص عوامل خطر بیماری الزایمر، دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که کم شنوایی درمان نشده بزرگترین عامل خطر برای این بیماری است. میزان خطری که کم شنوایی درمان نشده برای بیماری الزایمر دارد، بیشتر از سایر عوامل خطر است.

کشف داروی آلزایمر

دارویی که اخیرا انجمن غذا و داروی آمریکا آن را تایید کرده است می تواند پروتئین های آمیلوئید که متهم درجه اول در بروز آلزایمر است را از بین ببرد.

نام داروی جدید کشف شده در آمریکا چیست؟

سازمان غذا و داروی ایالات متحده، Aduhelm (aducanumab) را برای درمان الزایمر، بیماری ناتوان کننده ای که 6.2 میلیون آمریکایی را تحت تاثیر قرار می دهد، تایید کرد. Aduhelm می تواند برای افرادی که آلزایمر زندگی آنها را تهدید می کند، استفاده شود. این دارو یک مزیت درمانی معنادار نسبت به درمان های موجود ارائه می دهد. تأیید سریع این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا می‌تواند براساس سود بالینی برای بیماران در نظر گرفته شود. داروی دیگری که سازمان غذا و داروی آمریکا به تازگی تایید کرده است، داروی LECANEMAB است. قیمت بالای این دارو یکی از نقاط ضعف آن است.