تست VNG در سرگیجه گوش – 20 نکته درباره این تست

برای اینکه مفهوم تست VNG در سرگیجه را درک کنیم ابتدا تعریفی از سرگیجه ارائه می دهیم. سرگیجه یا گیجی، اصطلاح نه چندان دقیقی است که اغلب برای توصیف پاره ای حالات و احساسات نظیر ضعف و ناتوانی، سبکی سر، عدم تعادل و بی ثباتی، گیجی و گنگی و احساس چرخش به کار می رود.

سرگیجه احساس کاذب فرد یا محیط اطراف است. معمولا ادراک حرکت، به صورت چرخشی است اما برخی بیماران واقعا احساس می کنند که به یک سمت کشیده می شوند.

سرگیجه یک تشحیص نیست بلکه توصیفی از یک احساس است.این عارضه در همه ی سنین وجود دارد اما شیوع آن با افزایش سن بیشتر می شود. به طوریکه 40 درصد افراد بالای 40 سال با آن درگیر هستند. تست VNG  در سرگیجه (ویدئونیستاگموگرافی)، یک از تست های بررسی گوش داخلی و قسمتی از مغز می باشد.

این تست به متخصصین سرگیجه کمک می کند که علت سرگیجه و عدم تعادل شما را پیدا کنند. قبل از انجام تست VNG در سرگیجه، تاریخچه گیری اهمیت ویژه ای دارد.

برای انجام تست های سرگیجه و تست VNG با حضور متخصصین کارآمد در کلینیک سرگیجه ی صادقیه (آریاشهر) با شماره های 02144965281  و  09125389465  تماس بگیرید.

تست VNG در سرگیجه گوش چیست؟

تست VNG در سرگیجه گوش یکی از مفید ترین آزمایش های پاراکلینیک در ارزیابی بیماران با شکایت سرگیجه و اختلال تعادل است. این آزمایش در تشخیص علت سرگیجه بسیار مفید است.

تست VNG غیرتهاجمی، بدون درد، بدون اشعه و آسیب به بیمار بوده و در حدود 45 دقیقه تا یک ساعت طول می کشد.

 

نحوه ی انجام تست VNG در سرگیجه گوش را در ویدئوی زیر می توانید ببینید.

منبع: یوتیوب

 

سرگیجه چگونه شروع می شود و چقدر طول می کشد؟

سرگیجه ممکن است بصورت ناگهانی شروع شود و یا اینکه آرام آرام و تدریجی سرعت آن افزایش یابد. شدت سرگیجه در افراد مختلف متفاوت است و میتواند خفیف، متوسط و یا شدید باشد. اینکه سرگیجه چقدر طول می کشد بستگی به منشا آن دارد. در برخی موارد سرگیجه در کمتر از چند ثانیه محو می شود.

اما ممکن است علائم سرگیجه چند روز هم طول بکشد. برخی افراد فقط در شرایط خاصی دچار حمله سرگیجه می شوند. مثلا ممکن است فقط به هنگام نشستن، خم شدن، دراز کشیدن، چرخیدن به یک طرف. باید توجه داشت که سرگیجه هایی که چند بار تکرار می شوند حتما نیاز به پیگیری جدی دارند و می توانند علامت خطر باشند. در واقع تست VNG در سرگیجه ماهیت عدم تعادل را مشخص می کند.

 

تست های بررسی سرگیجه گوش

تست های مختلفی برای شناسایی انواع سرگیجه و اختلالات تعادل با منشاء گوش وجود دارد. از جمله آنها می توان به آزمایش EcochG (الکتروکوکلئوگرافی) ،VHIT ،VEMP ،VNG، آزمون های بررسی مخچه اشاره نمود. تست تعادل نیز یکی از مواردی است که در هنگام بررسی سرگیجه انجام می شود.

 

تست VNG (ویدئو نیستاگموگرافی) برای بررسی سرگیجه ناشی از گوش میانی

آزمایش VNG با استفاده از یک گاگل (عینک ویژه مجهز به دوربین برای ثبت حرکت چشم) که بر روی سر قرار میگیرد انجام می شود. هدف از انجام آزمایش VNG ثبت حرکات ارادی و غیر ارادی چشم است و از این طریق سیستم دهلیزی گوش میانی (اندام های تعادل) بررسی می گردد.

همانطور که گفته شد منشا بسیاری از سرگیجه ها، گوش میانی انسان می باشد. هنگامی که سرگیجه اتفاق می افتد، چشم ها جهت حفظ ثبات بینایی حرکات سریع از خود نشان می دهند. آزمایش VNG قسمت های مختلف سیستم تعادل را بررسی میکند و درو اقع همان تست تعادل است.

مجرا های نیم دایره ای گوش وظیفه ی حفظ تعادل و ثبات را در جهت مختلفی بر عهده دارد و اختلال در هر قسمت موجب بروز نوع خاصی سرگیجه می شود. آزمایش VNG دارای مراحل مختلفی است. آزمایش ساکاد(حرکات سریع چشم)، آزمایش نگاه خیره (با چشمان باز و بسته)، پرسوئیت، آزمایش آپتوکینتیک، آزمایش های وضعیتی در جهت های مختلف، آزمایش دیکس هالپایک، آزمایش های مرکزی و همچنین آزمایش های کالریک (تحریک گوش با هوا یا آب سرد و گرم) مهمترین بخش های آزمایش VNG را تشکیل میدهند.

 

مراحل انجام تست VNG در کلینیک سرگیجه ی صادقیه (آریاشهر)

هنگام انجام تست VNG، عینک مخصوصی بر روی چشمان شما قرار داده می شود تا حرکات چشم شما بررسی شود. در طول آزمون از شما خواسته می شود یک هدف خاص که بر روی مانیتور نمایش داده می شود را دنبال کنید. در بعضی موارد از الکترود استفاده می شود. در مرحله ی بعد گوش ها به وسیله ی دستگاه کالریک با هوای گرم و خنک تحریک می شود تا میزان پاسخ انها اندازه گیری شود.

کل زمان انجام تست VNG حدود نیم ساعت طول می کشد. بعضی از مراحل تست ممکن است باعث ایجاد سرگیجه ی موقتی شود که به سرعت فروکش می کند. هنگام انجام تست VNG در کلینیک سرگیجه ی ما قبل از انجام هر مرحله، توضیحات مربوط به آن کاملا داده می شود. در پایان تفسیر تست VNG توسط متخصص سرگیجه انجام می شود و نتیجه ی آن به شما داده می شود.

 

 

 

عوارض تست VNG در سرگیجه

تست VNG در سرگیجه یکی از بی خطرترین آزمایش های بالینی است که بدون عوارض و درد بوده و با کمترین ناراحتی انجام می شود.

 

آمادگی های قبل از انجام تست VNG

• حداقل از 48 ساعت قبل از انجام آزمایش، بیماران باید از مصرف داروهای آرام بخش، خواب آور، داروهای ضد سرگیجه و بسیاری از داروهای مشابه دیگر و همچنین نوشیدن الکل خودداری نمایند.

هر دارویی که روی سیستم اعصاب مرکزی اثر تضعیف کننده داشته باشد، می تواند بر نتایج آزمایش های VNG تاثیر بگذارد. بعضی از داروها مانند باربیتورات ها، داروهای ضد صرع به دلیل تاثیری که بر سیستم اعصاب مرکزیمی گذارند، نباید مصرف شوند. بعضی از داروهای آرام بخش می توانند سبب تضعیف عملکرد سیستم وستیبولار شده و پاسخ کالریک را از بین می برد.

 

بیماران شب قبل انجام تست سرگیجه بایستی خواب کافی داشته باشند

• در روز آزمایش از نوشیدن نوشابه های کافئین دار مانند قهوه و کشیدن سیگار خودداری کنند.
• به دلیل احتمال بروز حالت تهوع یا استفراغ بهتر است از 4 ساعت قبل از آزمایش از مصرف غذا و مایعات خودداری شود. 
• اگر نوبت آزمایش بیمار صبح است و استفاده از صبحانه اجباری باشد، فقط کمی نان و آب و میوه مجاز است و اگر نوبت آزمایش بیمار بعدازظهر است بعد از خوردن صبحانه، نهار حذف گردد.

البته وضعیت سلامت عمومی هر بیمار را باید در نظر داشت.

از نظر پزشکی ناشتا بودن ممکن است برای بعضی بیماران مضر باشد.

برای مثال برای بیماران دیابتیک و یا افراد مبتلا به هیپوگلیسیمی، توصیه می شود از خوردن غذاهاب چرب  و حجیم خودداری کرده و برعکس تشویق شوند غذای سبک و کم حجم مصرف کنند.

• به علت امکان ایجاد سرگیجه بعد از انجام تست VNG ، بهتر است بیماران با همراه مراجعه کنند و از رانندگی کردن بلافاصله پس از انجام تست خودداری نمایند.
• در صورت مصرف داروی آسپرین و خواب آور، یک روز قبل از انجام تست آن را مصرف نکنید.
• به بیماران توصیه می شود حتی الامکان از لباس راحت استفاده نمایند و از پوشیدن لباس های تنگ و آرایش کردن و همچنین از چرب کردن پوست صورت خودداری کنند.
• به آن دسته از افرادی که از لنز های طبی استفاده می کنند، توصیه می شود که در زمان انجام آزمایش به جای لنز از عینک طبی استفاده کنند.
• در زمان انجام تست نحوه ی انجام آن به زبانی ساده برای بیمار توضیح داده می شود تا هم هم موجب همکاری بهتر آنان شده و هم میزان نگرانی و اضطراب آنان را کاهش دهد.

 

مراقبت های بعد از تست VNG در سرگیجه

• بعد از آزمایش VNG لازم است که به مدت حداقل 42 ساعت و حداکثر 24 ساعت سر را حرکت ندهید و در صورت داشتن گردنبند طبی نرم (کولارسافت) بهتر است گردن را فیکس کنید .
• تا 24 ساعت در صورت نیاز به حرکت سر سعی کنید با حرکت کل بدن این کار را انجام دهید.
• تا 24 ساعت در منزل استراحت کنید و در صورتیکه مجبور به انجام کاری شدید از خم کردن سر به عقب (مانند برداشتن چیزی از کابینت یا آسمان را نگاه کردن) و خم کردن سر به پایین (مثل بستن بند کفش، نماز خواندن و برداشتن چیزی از زمین و..) اجتناب کنید.

• تا 24 ساعت از تکان دادن سر جهت تایید حرف دیگران در هنگام صحبت کردن اجتناب کنید.
• تا 24 ساعت هنگام خوابیدن با زاویه 33 درجه (سر و تنه) بخوابید.
• تا 24 ساعت در هنگام یا عطسه یا سرفه مراقب باشید سرتان خیلی حرکت نکند.
• از مواد حاوی کلسیم مانند شیر،ماست و یا مکمل کلسیم استفاده کنید.
• در صورت داشتن کمبود ویتامین D از مکمل ویتامین D استفاده کنید.

لازم به ذکر است که ممکن است پس از مانوردرمانی مجددا به سرگیجه دچار شوید که این موضوع نگران کننده نیست، تنها کافیست جلسات توانبخشی و مانور درمانی را تا بهبود کامل ادامه دهید.

 

در کنار تست VNG در سرگیجه، آزمایش کالریک نیز انجام می گیرد

آزمایش کالریک یکی از بهترین روش تعیین میزان پاسخدهی سیستم وستیبولار  محیطی است. در این آزمایش تحریک اپسی لترال واقعی ایجاد می کند ولی یک از معایب ازمایش کالریک آن است که در این آزمایش عمدتا کانال نیم دایره ای افقی تحریک می شود. روش انجام ان به این صورت است که بیمار روی تخت خوابیده و سر حدود سی درجه بالاتر آورده شده است تا کانال نیم دایره ای افقی در وضعیت عمودی  قرار گیرند.

پاسخ کالریک از دو قسمت تشکیل شده است:

• اثر مستقیم حرارت که به وضعیت سر بستگی نداشته و حدود 25 درصد پاسخ کالریک را شامل می شود.
• جریان آندولنف که به موقعیت سردر مقابل نیروی جاذبه ی زمین بستگی داشته و 75 درصد پاسخ کالریک را شامل می شود.

قبل از انجام آزمایش کالریک لازم است گوش ها مورد معاینه قرار گیرند و بایستی کانال گوش تمیز باشد و پرده گوش نیز سالم باشد.

در صورتیکه پرده گوش پاره باشد، انجام آزمایش کالریک با استفاده از آب ممنوع است.

در کلینیک سرگیجه ی ما آزمایش کالریک گوش با کمک هوا انجام می گیرد. در پی انجام این کار حرارت از طریق پرده گوش و استخوان ماستوئید سبب تغییر تراکم قسمتی از اندولنف کانال نیم دایره ای افقی که به مجرای گوش خارجی نزدیک تر است، می گردد.

در نتیجه آن قسمت از آندولنف سبکتر ( گرم شدن و کاهش تراکم) یا سنگین تر (سردتر شدن و افزایش تراکم) از اندولنف بقیه ی قسمت های لابیرنت می شود. که این حالت در افراد دارای سرگیجه باعث ایجاد نیستاگموس با فاز تند به سمت گوش مورد آزمایش می گردد. 

 

 

 

علل سرگیجه می تواند بخاطر جابجایی سنگریزه های گوش میانی باشد

سنگریزه ها یا کریستال های گوش اصطلاح عامیانه ای است که برای بلورهای کلسیمی موجود در گوش داخلی استفاده می شود. وظیفه ی این سنگریزه ها ایجاد حس تعادل در بدن است به شکلی که با جابجایی سر، این کریستال ها حرکت میکنند و با ارسال پاسخ به مغز و عصب تعادلی وضعیت جدید را گزارش می دهند و در یک

همکاری بین سیستم تعادلی و مخچه و اندام ها تعادل بدن حفظ میشود. این کریستال ها بر روی یک لایه ی ژلاتینی قرار گرفته اند. که در مواردی مثل حرکات ورزشی شدید، حرکات معکوس یوگا، ضربه به سر، سن و در بعضی بیماری ها مثل پوکی استخوان و همینطور سابقه ی خانوادگی این کریستال ها از جای خود کنده میشوند و در یک فضایی معلق باقی می مانند.

این معلق بودن باعث میشود که در صورتی که سر حرکت کند و تغییر پوزیشن هایی مثل غلتیدن در تختخواب، بستن بند کفش، نماز خواندن و سایر حرکت هایی که در آن سر تغییر پوزیشن میدهد به اشتباه گیرنده های تعادلی را تحریک میکنند و حس سرگیجه پیش می آید. درمان این جابجایی سنگریزه ها به راحتی و با انجام چند جلسه توانبخشی است. در بعضی از بیماران نیاز است چند جلسه مانور درمانی انجام شود تا کریستال ها یا همان سنگریزه ها در جای خود مستقر شوند. 

 

 

هزینه ی تست VNG در سرگیجه

در کلینیک تخصصی سرگیجه ی ما فقط صرفا تست VNG برای تشخیص انجام نمی شود. بلکه در کنار آن سایر مواردی که در بالا توضیح داده شد به علاوه مانوردرمانی نیز انجام می گیرد.

به خاطر همین ممکن است هزینه این تست ها کمی بالاتر از سایر کلینیک ها باشد. البته کلیه ی هزینه های تست سرگیجه براساس تعرفه وزارت بهداشت بوده و تحت پوشش اکثر بیمه ها نیز است. کلینیک سرگیجه آریاشهر با پنج سال سابقه ی ویزیت بیماران سرگیجه در بیمارستان ابن سینا، اکنون با مدیریتی خصوصی و کادری مجرب آماده خدمت به هموطنان گرامی می باشد. لازم به ذکر است در این کلینیک علاوه بر گرفتن تست های سرگیجه، ارزیابی اولیه و درنهایت درمان و توانبخشی سرگیجه نیز انجام می شود.

 

انجام تست تعادل گوش در کنار تست سرگیجه

بعد از انجام تست VNG مانور های مربوط به کانال درگیر شده داده می شود. البته قبل از انجام این کارها تست های تعادل گوش نیز بررسی می شود. بعضی اوقات ضعف تعادل فرد ممکن است به خاطر مشکلات خارج از سیستم وستیبولار گوش باشد، که در این صورت مشاوره لازم داده می شود.

چند جزء مهم در تاریخچه گیری هنگام تست سرگیجه وجود دارد که می تواند راهنمای تشخیص باشد

سرگیجه یکی از شایع ترین مشکلاتی است که در دوران مختلف زندگی خصوصا سالمندی اتفاق می افتد. افراد مختلف ممکن است تعریف های متفاوتی برای سرگیجه داشته باشند. دو نوع کلی از مشکلات تعادلی وجود دارد.مورد اول سرگیجه ی واقعی می باشد که vertigo نامیده می شود.

در این حالت یا محیط به دور فرد می چرخد و یا خود فرد به دور محیط می چرخد. مورد دوم حالت عدم تعادل است که dizziness نام دارد. در این حالت فرد عدم ثبات یا عدم تعادل و منگی را احساس می کند. خصوصا در مواردی که فرد در حال راه رفتن می باشد این مشکل خود را بیشتر نشان می دهد.

 

آزمایش صندلی گردان نیز در کنار تست VNG انجام می شود

آزمایش صندلی گردان، کانال های نیم دایره ای افقی را در محدوده گسترده ای از فرکانس ها تحریک و اطلاعاتی را در رابطه با سیستم وستیبولار فراهم می آورد که با کمک آزمایش کالریک قابل دستیابی نیست.

این آزمایش در بیماران مشکوک به کاهش دو طرفه عملکرد سیستم وستیبولار است. در بیمالرن با ضعف پاسخ یا عدم پاسخ کالریک، در بیمارانی که نیاز به ارزیابی قبل و بعد از درمان دارند و در بیماران تحت درمان با داروهای وستیبولوتوکسیک کاربرد دارد. آزمایش صندلی گردان قدرت تشخیصی ضایعات وستیبولار را 15 درصد افزایش می دهد.

 

مزایای انجام آزمایش صندلی گردان

آزمون صندلی چرخان یا شتاب هارمونیک سینوسی عملکرد تعادل را با استفاده از اندازه گیری حرکات چشم در پاسخ به حرکات سینوسی خودکار جلو و عقب یک صندلی ارزیابی می کند.

کاربرد: بسط ارزیابی های درگیری سیستم وستیبولار محیطی و بررسی روند جبران مرکزی.

• به دلیل اینکه تحت تاثیر وضعیت آناتومیکی مجرای گوش خارجی و میانی قرار نمی گیرد مواردی مانند انسداد مجرای گوش، آتروفی، پارگی پرده گوش و … در تست پاسخ مثبت و منفی کاذب ایجاد نمی کند.

• این آزمایش را می توان بلافاصله بعد از جراحی گوش انجام داد چون نیازی به تحریک مستقیم کانال گوش نیست.
• این آزمایش دامنه وسیعتری از عملکرد سیستم تعادل را در برمیگیرد و فرم طبیعی تری را از تحریک سیستم تعادلی ایجاد می کند. 
• برای بیماران کمتر از کالریک ناراحت کننده بوده و بیمار مشکل کمتری خواهد داشت.
• پیشرفت بیماری و نتایج پاسخ را می توان با تکرار تست پیگیری کرد.
• برای کودکان و افراد سخت آزمون که کالریک را تحمل نمی کنند مناسب است.

 

مراکز انجام تست VNG در سرگیجه

کلینیک تخصصی سرگیجه آریاشهر یکی از مراکز پیشرفته ی انجام تست سرگیجه است. در این کلینیک ابتدا با پیشرفته ترین دستگاه ها، سیستم تعادلی گوش بررسی می شود.

با مشخص شدن علل سرگیجه، مانور مربوطه به آن نیز انجام می شود. این کلینیک از معدود مراکز تست سرگیجه ی تهران است که علاوه بر ارزیابی، درمان سرگیجه نیز انجام می دهد. مهمترین بخش تست سرگیجه، VNG است و در کلینیک ما به صورت کاملا تخصصی و با کمک هوای سرد و گرم انجام می شود. در بعضی از کلینیک ها با کمک آب سرد و گرم انجام می شود که بیمار ممکن است خیس شود.

 

شایع ترین عوامل ایجاد کننده سرگیجه

• سرگیجه وضعیتی خوش خیم
• بیماری منییر
• نورونیت یا التهاب بافت عصبی
• التهاب لابیرنت

عوامل ایجاد کننده سرگیجه اگرچه کمتر شناخته شده اند اما شایعترین آنها معمولا به گوش ارتباط نداشته و احتمالا ناشی از اثرات داروها و موارد ناشناخته هستند. تست VNG در سرگیجه در واقع برای تشخیص نوع و منشاء سرگیجه فرد بیمار است.

 

آزمون VEMP در کنار تست VNG انجام می گیرد

تست VEMP، ارائه تحریک صوتی شدید از طریق هدفون به گوش فرد و ثبت پاسخ وستیبولار از روی عضله گردن است. نحوه ی این آزمون به این صورت است که فرد روی تخت دراز می کشد. هر وقت متخصص اعلام کرد باید سر خود را از روی تخت بلند کند و به سمت راست یا چپ بچرخاند و برای مدتی در همان وضعیت نگاه دارد.

کاربرد

تشخیص بیماری منیر، ضعف سیستم وستیبولار و شکاف مجرای نیم دایره فوقانی حساسیت ارگان های اوتولیتی به صوت را بررسی می نماید.

 

تشخیص میگرن با کمک تست VNG در سرگیجه

میگرن ناشی از سرگیجه یا میکرن وستیبولار یک اختلال است که با شیوع حدود ۱ درصد مورد توجه زیادی قرار گرفته است. بروز آن در خانم ها در مقایسه با آقایان بیشتر است( با نسبت ۵ به ۱). در واقع باید میگرن وستیبولار را نوعی اختلال میگرن در نظر بگیریم که علائم نورولوژیکی به غیر از سردرد هم ایجاد می نماید.

سرگیجه خوش خیم کودکی(BPV) ممکن است به نوعی میگرن وستیبولار دوران کودکی باشد. شاخص هایی برای تشخیص این اختلال مطرح شده اند که مهم ترین آن ها شامل:

• تشخیص میگرن در فرد
• وجود میگرن فعال در چند وقت اخیر
• حملات سرگیجه یا عدم تعادل
• همزمانی بین علائم میگرن و علائم وستیبولار

با کمک تست VNG در سرگیجه ماهیت میگرن فرد قابل تشخیص است. همچنین علائم وستیبولار ممکن است همان الگوی زمانی حملات سردرد را نداشته باشند

میانگین سنی شروع میگرن وستیبولار در زنان ۳۸ سال و در مردان ۴۲ سال می باشد. به طور کلی سردرد حدود ۸ سال زودتر از سرگیجه خود را نشان می دهد. علائم میگرن وستیبولار می تواند بسیار متنوع باشد و هر یک انواع گیجی از جمله سبکی سر، حس شناور بودن، حس چرخش و بیماری حرکت را ممکن است نشان دهد. این اختلال معمولا حمله ای است و مدت آن از چند ثانیه و دقیقه تا ساعت ها ممکن است رخ دهد.

در برخی بیماران ممکن است علائم برای روزها باقی بماند و تقریبا دائمی شود. معاینه فیزیکی فرد در زمان غیر از حملات معمولا طبیعی است. اما در زمان حمله می توان نیستاگموس مشاهده کرد که الگوی اختلال محیطی، اختلال مرکزی یا ترکیبی از این دو را دارد. ارزیابی های وستیبولار می تواند طبیعی باشد اما اغلب یک برتری جهتی در تست چرخشی دیده می شود. سایر اختلالات مشاهده شده شامل ضعف دهلیزی یک طرفه در تست کالریک یا VEMP در حدود یک پنجم بیماران است.

درمان این اختلال مشابه درمان میگرن است و ابتدا باید عوامل تشدید کننده به ویژه محرک های غذایی را شناسایی کنیم. درمان همانند میگرن دارای ۳ بخش است:

• درمان پیشگیری
• داروهای تسکین دهنده مانند تریپتان ها
• درمان علامتی شامل مهارکننده های وستیبولار و داروهای ضد تهوع