اوتیت یا عفونت گوش معمولا در ناحیه ی گوش خارجی یا گوش میانی ایجاد می شود.
اوتیت حاد گوش خارجی
این بیماری لایه های اپی تلیال و زیر اپی تلیال کانال گوش و لاله گوش را درگیر میکند. معمولا عامل آن باکتریایی است که مهم ترین آنها پسودموناس و استافیلوکوک اورئوس می باشد. معمولا شروع بیماری ناگهانی است. گرما و رطوبت و خراشیده شدن مجرای گوش از علل مستعد کننده آن است که زمینه رشد باکتری ها را فراهم می کند.
علائم بالینی اوتیت
- درد شدید که حتی وارد کردن اتوسکوپ برای بیمار قابل تحمل نیست
- خارش گوش
- تندرنس یا حساسیت به لمس
- نسداد مجرای گوش
- قرمزی و التهاب مجرا و لاله گوش
درمان عفونت گوش خارجی (اوتیت اکسترنال)
- تمیز کردن مجرا و خارج کردن چرک وترشحات
- قطره آنتی بیوتیک موضعی
- محلول اسید استیک 2 درصد به منظور اسیدی کردن مجرا
- داروهای ضد درد
اوتیت مدیا یا عفونت گوش داخلی
اوتیت میدیا یا عفونت گوش میانی معمولا به دنبال عفونت دستگاه تنفسی فوقانی (سرماخوردگی) روی می دهد و بهتر است بگوییم انتشار تغییرات التهابی مخاط دستگاه تنفسی فوقانی به گوش میانی است.
سن شیوع این بیماری در دوران کودکی و نوزادی بین 6 تا 36 ماهگی می باشد که در 18 ماهگی به حداکثر می رسد و بروز آن پس از 6 سالگی به طور چشمگیری کاهش می یابد. از هر 4 کودک، 3 نفر درجاتی از اوتیت مدیا را تجربه کرده اند. علت این امر تفاوت بین شیپور استاش کودکان و بزرگسالان و همچنین ضعیف تر بودن سیستم ایمنی کودکان می باشد. عامل باکتریایی این بیماری در افراد زیر پنج سال بیشتر استرپتوکوک پنومونیا و هموفیلیس آنفولانزا است.
سیر بیماری اوتیت میدیا شامل چهار مرحله است
- hyperemia
با ایجاد فشار منفی، پرده گوش به داخل کشیده می شود و و عروق خونی بر روی پرده به صورت شعاعی قابل دیدن است. مخاط گوش میانی نیز پرخون می شود.
- exudative
سلول های ترشحی گوش میانی با شدت و به صورت مکرر شروع به ترشح سروز می کنند و همچنین سلول های خونی از طریق عروق خونی به مایع ایجاد شده اضافه می شود. در این مرحله پرده برون زده است و لندمارک ها از بین می رود. در این مرحله بیمار دچار تب می شود.
- suppurative
در این مرحله پرده گوش پاره شده و درد و تب کاهش پیدا می کند ولی ماستویید به دلیل وجود مایع در آن در تصویر برداری به صورت ابری است.
- coalescence
در 5 درصد افراد این اتفاق می افتد. یک تا دو هفته بعد از پارگی پرده رخ می دهد. علت آن این است که دهانه ی ماستویید ملتهب است و نمی گذارد مایع داخل ماستوئید تخلیه گردد. این مایع دارای عفونت است و باکتری ها قابلیت تکثیر دارند که در نتیجه باعث خوردگی سلول های هوایی ماستویید می شوند و آن را تبدیل به یک حفره بزرگ می کنند.
درمان اوتیت مدیا
- در 95 درصد موارد به صورت خودبه خودی بهبود می یابند
- داروهای مسکن و آرام بخش
- آنتی بیوتیک: آموکسی سیلین ، سفتریاکسون
- میرنگوتومی: اگر پرده در اثر عفونت پاره شود اندازه پارگی بسیار زیاد است و ممکن است در اثر عفونت دیگر ترمیم نشود که با ایجاد سوراخی کوچک می توانیم مانع از این امر شویم.
اوتیت یا عفونت مزمن گوش میانی
اوتیت مزمن گوش میانی به عفونت دراز مدت گوش می گویند که بیش از سه ماه طول بکشد. بر خلاف اوتیت حاد میانی که سریع شروع شده و پیشرفت می کند و همچنین سریع بهبود می یابد و کمتر به سمت عوارض دیگر می رود، اوتیت مزمن میانی آهسته پیش می رود و مقاوم به درمان است و معولا همراه با عوارض می باشد. چون این روند مخفیانه و اغلب بدون درد است بعضا بیمار مراجعه نمی کند تا اینکه علائم و عوارضی مثل سردرد، سرگیجه، فلج عصب صورت و درد گوش ایجاد شود.
فاکتورهایی که اوتیت حاد میانی را به مزمن تبدیل می کند
- باقی ماندن اختلال عملکرد شیپور استاش
- پارگی دائمی پرده گوش
- استئومیلیت دائمی استواخوانچه ها
- فاکتورهای مستعد کننده مثل آلرژی و نقص ایمنی
اوتیت گوش میانی چرکی
زمانی اتفاق می افتد که پرده پرفوره باشد و در گوش میانی عفونتی وجود داشته باشد. در این هنگام از گوش ترشحات چرکی و بد بو خارج می شود. در این مرحله ممکن است پارگی پرده دائمی باشد، استخوانچه های گوش دچار خوردگی شوند (اولین محل درگیری زائده بلند سندانی است)، دراثر تحریک مخاط تیمپانو اسکلروز رخ دهد و بافت گرانوله ایجاد شود. اگر این اتفاق در قبل از پنج سالگی که هنوز ماستوئید اسفنجی نشده است رخ دهد سبب عدم پنومانیزه (هواگیری) شدن سلول های ماستوئید می شود.
اوتیت مزمن گوش میانی همراه با کلستاتوم
یک سوراخ در پرده می تواند سبب ایجاد کلستاتوم شود. کلستاتوم همانطور که از قبل گفته شد پاکتی است که به داخل حفره گوش میانی کشیده شده و پوسته ریزی های آن راهی برای خروج از پاکت ندارند و با ترشحاتی که انجام می دهند سبب از بین رفتن بافت استخوانی و بافت پیوندی می شود.
درمان اوتیت مزمن
- جلوگیری از ورود آب به گوش
- درمان و کنترل عوامل مساعدکننده و بیماری های زمینه ای
- درمان آنتی بیوتیک: سیپروفلوگزاسین ، کواموکسی کلاو ، broncasma berna
- در صورت سالم بودن پرده: قطره های موضعی گوش نیز استفاده می شود
- در موارد شدید جراحی
عفونت های قارچی گوش
بیست درصد علل عفونت های گوش خارجی عفونت قارچی می باشد. افرادی که در محیط های گرمسیری زندگی میکنند و فعالیت های آبی مکرر مانند استخر دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت قارچی گوش هستند.
علائم عفونت قارچی گوش
بیماران اکثرا از خارش و رطوبت گوش شکایت دارند. مجرا پر از لایه ها و پوسته های بزرگ کراتین است که ظاهری شبیه دستمال مرطوب دارد. در برخی بیماران ترشح بدبو و خشکی پوست مشاهده میشود. در برخی موارد نیز قارچ سبب تورم (ادم) و رطوبت در عمق مجرای گوش می شود. مجرا ممکن است از یک ماده شیر مانند پر شده باشد. در برخی افراد مجرای گوش التهاب مزمن دارد. احساس پری و کم شنوایی نیز از دیگر علائم عفونت قارچی می باشد.
درمان عفونت قارچی گوش
بیمار با قطره گوش آنتی بیوتیک یا استروییدهای مختلف تحت درمان قرار میگیرد یا پرده گوش و عمق مجرا با کرم ضد قارچ پوشانیده می شود. قطره گوش و پمادهای موضوعی و داروی خوراکی برای درمان قارچ استفاده می شود. افراد مبتلا به دیابت در معرض خطر بالاتری نسبت به انواع عفونت از جمله عفونت قارچی در گوش خارجی هستند
