دیابت نوعی بیماری متابولیک است که یک عامل خطر برای نوروپاتی (آسیب عصبی)، رتینوپاتی (آسیب به اعصاب شبکیه چشم) و نفروپاتی (آسیب کلیه) در نظر گرفته می شود. با توجه به شیوع بالای دیابت در بزرگسالی (حدود 500 میلیون نفر درجهان) بررسی تاثیر دیابت بر سیستم شنوایی حائز اهمیت است. بسیاری از مطالعاتی که ارتباط کم شنوایی و دیابت را مورد بررسی قرار داده اند، تا به حال موفق نشده اند ارتباط دیابت با کم شنوایی را پیدا کنند.
انواع مختلف دیابت
انواع مختلف دیابت شامل نوع یک و نوع دو است. در نوع یک سلول های B پانکراس توسط سیستم ایمنی تخریب شده و منجر به کمبود انسولین مطلق می شود. علائم این بیماری ناگهانی بوده و اغلب به عنوان تهدید کننده زندگی فرد مشخص می شود.
دیابت نوع دو که شایعترین نوع است به دلیل کاهش عملکرد سلول های B در پاسخ به مقاومت طولانی مدت انسولین ایجاد می شود و در مراحل اولیه اغلب بدون علامت است. بنابراین گاهی اوقات تا سال ها تشخیص داده نمی شود. علیرغم علل متفاوت انواع دیابت، هر دو نوع منجر به عوارض مزمن مشابهی در رابطه با افزایش سطح گلوکز در خون می شود.
دیابت چگونه باعث آسیب به گوش می شود؟
هایپر گلیسیمی یا افزایش قند خون که مجموعه ای از پاتولوژی های عملکردی است شامل اختلال در DNA میتوکندری است. میتوکندری های آسیب دیده باعث اختلال در تولید انرژی در اندام هایی که مصرف انرژی بالایی دارند می شود. این اندام ها شامل کلیه و عروق گوش داخلی نیز می شود. نرسیدن انرژی کافی به این سلول ها موجب آسیب به آن می شود.
از آنجایی که علل احتمالی متعددی برای افزایش قند خون و کم شنوایی وجود دارد، نقش این بیماری در کم شنوایی نامشخص است. بعضی تحقیقات نشان می دهد با افزایش سن و قرار گیری در معرض داروهای مختلف می تواند تاثیر دیابت روی کم شنوایی را دو چندان کند. در واقع دیابت باعث پیرگوشی زودرس می شود.
داروهایی که همراه با افزایش قند خون می توانند آسیب به شنوایی را بیشتر کنند شامل موارد زیر است
داروهای ضد سرطان
افزایش قند خون می تواند ابتلا به سرطان را بیشتر کند و در کنار این افزایش ریسک ابتلا، داروهایی مانند سیس پلاتین و کربوپلاتین می تواند باعث کاهش شنوایی حسی عصبی شود.
آسپرین
یکی از عوارض مصرف بیش از حد آسپرین منجر به کاهش گسیل های حلزونی و آسیب به نورون های عصبی می شود که این امر موجب کم شنوایی می شود. افرادی که در معرض خطر یا سابقه دیابت نوع دو و بیماری های قلبی عروقی هستند، اغلب با آسپرین درمان می شوند که دوز بالای آن کم شنوایی موقت و وزوز گوش را به همراه می آورد.
آنتی بیوتیک ها و کم شنوایی
آنتی بیوتیک ها موجب آسیب به سلول های مویی حلزون و اندام های کورتی در گوش می شوند. بررسی ها نشان می دهد دیابت خطر ابتلا به عفونت های باکتری و قارچی را افزایش می دهد و از طرفی تجویز مکرر آنتی بیوتیک ها در نارسایی عروقی مرتبط با دیابت منجر به کاهش پاسخ های ایمنی می شود و گوش را در معرض اتوتوکسیتی قرار می دهد.
داروهای مرتبط با کاهش قند خون
در حال حاضر 30 درصد داروهای کاهنده ی قند خون می تواند روی سیستم شنوایی تاثیر بگذارد. از طرفی 50 درصد داروهای کاهنده قند خون می تواند روی تعادل تاثیر بگذارد.
کم شنوایی و دیابت چه ارتباطی باهم دارند؟
اگرچه عوامل خطر کم شنوایی با دیابت متفاوت است ولی عوامل خطر مشترک بین این دو وجود دارد. مثلا هرگونه اختلال در سیستم انسولین می تواند مشکلاتی را در هر نقطه از بدن ایجاد کند. وجود گیرنده های انسولین، انتقال دهنده های گلوکز و اجزای آن در گیرنده های حسی و سلول های پشتیبان حلزون، نوار عروقی و لیگامان مارپیچی نشان می دهد که سیستم شنوایی و تعادل در برابر اختلالات گلوکز، آسیب پذیر هستند.
توجه داشته باشید بیشتر کم شنوایی ها به علت در معرض قرار گرفتن صداهای بلند ایجاد می شود. باتوجه به اینکه در برخی مطالعات دیابت به عنوان یک عامل خطر برای کاهش شنوایی در نظر گرفته شده است و عدم کنترل آن یک عامل خطر اصلی برای بسیاری از بیماری هاست. رژیم غذایی و سبک زندگی سالم برای جلوگیری از پیشرفت دیابت و کم شنوایی توصیه می شود. انجام نوار گوش به صورت سالیانه برای غربالگری شنوایی در افراد دیابتی ضروری است.
