اوتریکول و ساکول دو اندام کورتی در گوش داخلی مهره داران هستند. این بخش قسمتی از سیستم تعادلی لابیرنت غشایی هستند که توسط لابیرنت استخوانی احاطه شده است. اتریکول و ساکول از سنگریزه و مایع ویسکوز برای تحریک سلولهای مویی در جهت شناسایی هرگونه حرکت یا چرخش استفاده می کنند. اختلال در این اندام موجب ایجاد سرگیجه می شود.
وظیفه ی اوتریکول و ساکول چیست؟
اوتریکول
به ما کمک میکند تا بدانیم بدنمان به کدام طرف و چقدر حرکت میکند، مثلاً وقتی سریع به جلو میرویم یا وقتی سرمان را به اطراف میچرخانیم.
ساکول
همچنین به ما کمک میکند تا تغییرات در حرکت و موقعیت بدنمان را حس کنیم، مثل زمانی که از حالت خوابیده بلند میشویم یا وقتی سرمان را خم میکنیم تا چیزی از زمین برداریم.
این دو بخش با هم از طریق یک مسیر کوچک به هم متصل هستند و هر کدام سلولهای حساس به حرکتی دارند که با موهای بسیار ریز پوشیده شدهاند. وقتی سرمان حرکت میکند، سنگریزههای روی این موها حرکت میکنند و این حرکت به مغز فرستاده میشود تا به ما بگوید که بدنمان دارد چه حرکتی انجام میدهد.
اگر بخواهیم بفهمیم اوتریکول و ساکول سالم هستند یا نه، میتوانیم آزمایشهای خاصی مثل آزمایش VNG (بررسی حرکت چشمها) و VEMP انجام دهیم که به ما نشان میدهند این بخشها درست کار میکنند یا خیر.
دیگر وظایف اوتریکول و ساکول
اوتریکول و ساکول به تشخیص شتاب خطی کمک میکند یعنی وقتی بدن به طور ناگهانی به جلو پرتاب میشود یعنی وقتی بدن شتاب میگیرد اطلاعات تعادلی از طرف این دو بخش به دستگاه عصبی مرکزی ارسال میشود . اوتریکول و ساکول بر خلاف مجاری نیم دایره ای و مخچه نقش پیش بینی کننده تعادل را ندارند یعنی تا زمانی که شخص از حالت تعادل خارج نشده باشد قادر به تشخیص این عدم تعادل نیستند. وقتی از حالت خوابیده به یک سمت به حالت ایستاده در میآییم ماکول ساکول تحریک می شود و وقتی سر برای برداشتن شیی به جلو خم میشود ماکولا اتریکول تحریک می شود. اطلاعات مجرای اتولیتی بر طناب نخاعی و فعالیت نورون های حرکتی تحتانی تاثیر می گذارد.
بررسی سلامت اوتریکول و ساکول
انجام تست های تخصصی سرگیجه مانند تست vng و تست vemp در تشخیص سلامت اوتریکول و ساکول به ما کمک می کنند.