کیست گوش یا کلستاتوم اغلب غیرسرطانی و خوش‌خیم است و ممکن است در قسمت‌های مختلف گوش، از جمله گوش خارجی ایجاد شود. برخی از کیست‌ها در صورت عدم درمان باعث درد، ناراحتی، کاهش شنوایی و سایر عوارض می‌شوند. روش درمان کیست گوش بسته به محل، اندازه و علائم آن متفاوت است. در این مقاله از کلینیک جهان سمعک چگونگی تشخیص کیست گوش یا کلستاتوم، برداشتن و جراحی کیست گوش و علائم کلستاتوم گوش را بررسی می‌کنیم.
فهرست مطالب
کیست گوش چیست؟
کیست گوش (ear Cyst) یا کلستاتوم گوش (Cholesteatomas) یک کیسه پر از چربی، آب، ترشح، مو یا توده‌ای خوش‌خیم از سلول‌ها بوده و خوش‌خیم است. اما در مواردی نیز می‌تواند سرطانی شود. ظاهر کیست گوش به این شکل است:
- یک برآمدگی کوچک گوشتی رنگ در زیر پوست لاله گوش یا کیست پشت گوش
- برآمدگی و تورم سفت و گرد
- گاهی وجود یک مرکز مانند جوش سرسیاه
- خروج ترشحات سفید و گاهی بدبو
علائم کیست گوش چیست؟
به جز ظاهر لامپ مانند و برجستگی قابل مشاهده، ممکن است کیست گوش بیرونی و کلستاتوم گوش هیچ علامتی نداشته باشند. اما اگر کیست رشد کند ممکن است علائم بیشتری داشته باشد:
- درد در صورتی که کیست در گوش بیرونی باشد یا عفونت کند.
- ناراحتی گوش
- کاهش شنوایی تدریجی در یک گوش
- عفونت‌های مکرر گوش خارجی
علت ایجاد کیست در گوش چیست؟
ایجاد کیست گوش در مردان شایع‌تر از زنان است. اما هر فردی در هر سنی ممکن است به کلستاتوم گوش مبتلا شود. عواملی که احتمال ابتلای فرد به کیست گوش را افزایش می‌دهند عبارتند از:
- سن: در سن بلوغ احتمال بروز کیست گوش به دلیل تغییرات هورمونی و ترشح بیشتر چربی، بالاتر است.
- ژنتیک: بیماری‌های ژنتیکی خاص مانند سندرم گاردنر یکی از دلایل افزایش ریسک ایجاد تومور و پولیپ در داخل و اطراف روده است که احتمال ایجاد کیست گوش را هم افزایش می‌دهد.
- آسیب پوستی: عواملی مانند صدمه به پوست یا داشتن سابقه آکنه احتمال بروز کلستاتوم را هم بالا می‌برند.
انواع کیست گوش
بر اساس محل کیست گوش، علت و علائم و بافت کیست، انواع مختلفی از کیست در گوش وجود دارد که در ادامه به شایع‌ترین آن‌ها اشاره کرده‌ایم.
کیست اپیدرموئید
اگر سلول‌های پوستی به جای ریزش و جایگزینی با سلول‌های جدید، روی هم انباشته شوند، کیست گوش به وجود می‌آید که کیست گوش اپیدرموئید نام دارد. کیست‌های اپیدرموئید همچنین می‌توانند در صورت تحریک یا زخمی شدن بیرونی‌ترین لایه فولیکول مو ایجاد شوند.
کیست چربی یا سباسه
کیست سباسه گوش شایع ترین نوع کیست در گوش است. کیست چربی از سلول‌های مرده، پوست و چربی‌های تولید شده توسط غدد چربی تشکیل شده‌اند. کیست چربی معمولا در پشت گوش، کانال گوش میانی و روی لاله گوش به وجود می‌آید. کیست چربی گوش ممکن است زمانی ایجاد شود که سرعت تولید چربی‌ها از غدد چربی، سریعتر از خروج آن‌ها از پوست باشد. همچنین اگر دهانه غده چربی مسدود شده باشد ممکن است کیست در گوش ایجاد شود.
تومور استخوانی گوش
تومورهای استخوانی خوش‌خیم کانال گوش (اگزوستوز و استئوما) در اثر رشد بیش از حد استخوان ایجاد می‌شوند. قرار گرفتن مکرر در معرض آب سرد ممکن است خطر تومورهای استخوانی خوش خیم کانال گوش را افزایش دهد.
کیست گوش میانی یا کلستئاتوم
براساس آنچه aurorahealthcare تایید کرده است، کلستئاتوم یا کلستاتوما که گرانولومای کلسترولی نیز نامیده می‌شوند، گوش میانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
علت ایجاد کلستاتوم گوش چیست؟
بعد از عفونت‌های گوش میانی ممکن است پرده گوش دچار آتروفی و نازکی شود. اگر به علل مختلف کارکرد شیپور استاش نیز دچار اختلال شود، یک فضای خلا به وجود می‌آید که پرده گوش را به داخل می‌کشد و آن را تبدیل به یک کیسه می‌کند. تبدیل شیپور استاش به کیسه باعث ایجاد فضایی مناسب برای جمع شدن سلول‌های پوستی می‌شود که از شایع‌ترین عوارض آن کیست‌های گوش ناشی از عفونت است. تشخیص کلستاتوم توسط پزشکENT و با استفاده از میکروسکوپ صورت می‌گیرد که در صورت شک به کلستاتوما، از تصویر CT اسکن و MRI استفاده می‌شود. محققین بهترین روش برای درمان کلستاتوم را استفاده از عمل جراحی گوش می‌دانند. مصرف آنتی‌بیوتیک و تزریق وریدی آنتی‌بیوتیک در درمان کلستاتوم گوش خیلی تاثیر ندارد. زیرا عروق خونی در بافت‌های مرده که موجب کلستاتوم گوش شده است توانایی جذب آنتی‌بیوتیک را ندارند. در واقع این بافت‌های مرده عاری از عروق خونی است. نوار گوش نیز می‌تواند در تشخیص کلستاتوما به ما کمک کند.
این کیست‌ها غیرسرطانی و پوشیده از پوست هستند و در پشت پرده گوش و گوش میانی به وجود می‌آیند. کلستئاتوم سرطانی نیست، اما اگر درمان نشود می‌تواند به رشد خود ادامه دهد، عفونی شود و در نهایت به استخوان‌های ریز گوش میانی آسیب برساند. کلستاتومای پیشرفته با فلج عصب صورت هم در ارتباط است.
علائم کیست کلستئاتوم چه هستند؟
نشانه‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سرگیجه
- عفونت گوش
- آسیب عصب صورت
- ترشحات بدبو از گوش
- احساس کیپی گوش، پری یا فشار در گوش
- کم شنوایی
- از دست دادن تعادل
- سوت کشیدن گوش یا وزوز گوش
- در موارد نادر اگر کلستئاتوم به نخاع یا اعصاب صورت فشار بیاورد، می‌تواند منجر به مننژیت، فلج صورت یا آبسه مغزی شود.
آیا ترکاندن کیست گوش خطرناک است؟
به هیچ عنوان در خانه اقدام به ترکاندن کیست گوش یا فشار دادن آن نکنید. این کار ممکن است باعث پاره شدن عروق کوچک خونی، ورود عفونت کیست گوش به خون و پخش شدن آن در بافت‌ا اطراف شود و به آن‌ها آسیب برساند.
درمان کیست گوش چیست؟
درمان کلستئاتوما اغلب با درمان عفونت زمینه‌ای گوش آغاز می‌شود و سپس معمولا نیاز به جراحی برای برداشتن کیست است. برای درمان عفونت، پزشک گوش شما را با دقت تمیز می‌کند و آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی و قطره برای کمک به کاهش ترشحات گوش تجویز می‌کند. هدف اصلی جراحی کلستئاتوم برداشتن بافت کیست است. اگر اندازه کیست آسیب زیادی به بافت‌های گوش زده باشد، طی جراحی بازسازی پرده گوش، برداشتن استخوان پشت گوش، بازسازی استخوان‌های شنوایی یا ترمیم پرده گوش آسیب دیده نیز نیاز است.
برای درمان کیست گوش از نوع چربی گاهی تزریق استروئید داخل کیست، التهاب و اندازه آن را کاهش می‌دهد. اما کیست‌های عفونی ممکن است نیاز به برش و تخلیه داشته باشند. برای انجام این کار، سوراخی در کیست گوش ایجاد می‌شود و محتویات آن خارج می‌شود. برای جلوگیری از عود مجدد کیست، ممکن است به جراحی و خارج کردن کیسه کیست بعد از تخلیه آن نیاز باشد. اگر کیست متورم، حساس، بزرگ یا عفونی شود، درمان ممکن است شامل بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت گوش و پس از آن جراحی باشد.
تفاوت کیست گوش و تومور گوش چیست؟
تومورهای استخوانی خوش‌خیم کانال گوش ممکن است شبیه کیست گوش به نظر برسند. با این حال، تومور شنوایی یا منشا پوستی دارد و ابتدا به صورت خال هستند یا به دلیل رشد بیش از حد استخوان ایجاد می‌شود و علائمی مانند ناراحتی گوش، کاهش تدریجی شنوایی در گوش آسیب دیده و عفونت های مکرر گوش ایجاد می‌کند. کلویید گوش که ناشی از آسیب بافتی است نیز ممکن است با کیست اشتباه شود. افرادی که هر گونه علائم کیست گوش را دارند برای تشخیص دقیق، باید به پزشک یا متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنند. گاهی نمونه برداری می‌تواند به تشخیص دقیق کمک کند و گاهی صرفا معاینه و بررسی علائم، در تشخیص به پزشک کمک می‌کند.
تشخیص کیست در گوش
پزشک برای تشخیص دقیق با یک اتوسکوپ داخل گوش را نگاه می‌کند. ممکن است نیاز به تست شنوایی سنجی باشد تا مشخص شود آیا کلستئاتوم روی شنوایی تأثیر گذاشته است یا خیر. گاهی اسکن نیز تجویز می‌شود:
- سی تی اسکن: تصویر دقیقی از استخوان‌ها، رگ‌های خونی و بافت نرم داخل گوش نشان می‌دهد. این عکس می‌تواند به پزشک نشان دهد که آیا کلستئاتوم داخل استخوان‌های گوش رشد کرده است و می‌تواند برای شنوایی و تعادل شما خطرناک باشد یا خیر. قبل از جراحی نیز این تصویربرداری ضرورت دارد.
- ام آر آی: اگر سی تی اسکن چیزی را به پزشک نشان دهد که نیاز به بررسی دقیق‌تر دارد یا در صورت شک به گسترش عفونت به مغز باشد، MRI انجام می‌شود.
سخن پایانی
کیست لاله گوش یا سایر قسمت‌های گوش، معمولا خوش‌خیم است و معمولا در دوران بلوغ، بزرگسالی یا سالمندی به وجود می‌آیند. گاهی اوقات کیست گوش (کلستاتوم) می‌تواند نشانه‌ای از یک ناهنجاری ژنتیکی باشد. درمان کیست در گوش اغلب ضرورتی ندارد مگر اینکه علائمی مانند درد، ترشح چرکی یا کاهش شنوایی ایجاد کرده باشد. در غیر این صورت معمولا کیست های گوش خود به خود بهبود پیدا می‌کنند. طبق توصیه سایت medicalnewstoday اگر کیست گوش شما اخیرا رشد سریعی داشته، باعث ناراحتی می‌شود، نگران پاره شدن آن هستید، ترسحات سفید پنیری دارد یا باعث کاهش شنواییتان شده است، حتما برای درمان به متخصص مراجعه کنید. گاهی نیاز است که کیست جراحی شود.
سوالات متداول
- کیست گوش چه علائمی دارد؟
قرمزی، برآمدگی، خروج ترشح و در مواردی رشد کردن برآمدگی، درد و کاهش شنوایی می‌تواند از علائم کیست گوش باشد.
- کیست گوش در کدام ناحیه گوش ایجاد می شود؟
در هر قسمتی از گوش مانند لاله گوش، گوش خارجی، کانال گوش میانی یا گوش داخلی می‌تواند به وجود بیاید.
- آیا کیست گوش خطرناک است؟
کیست لاله گوش معمولا خوش خیم است و اغلب بدون درمان از بین می‌رود. اما اگر رشد کند یا باعث درد و کاهش شنوایی شود باید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.
- درمان کیست گوش با طب سنتی امکان پذیر است؟
خیر، پیشنهاد نمی‌کنیم که برای درمان مشکلات سلامتی مانند درمان کیست گوش از طب سنتی استفاده کنید. در صورت مشاهده علائمی مانند درد و کاهش شنوایی حتما به متخصص مراجعه کنید.
