اگر یک یا چند بار در گوشتان صدای سوت قطار یا زنگ شنیدید که شما را کلافه کرده است، نگران نباشید. در این مقاله از کلینیک جهان سمعک قصد داریم دلیل سوت کشیدن گوش را به شما بگوییم و سپس سراغ روش‌های درمان سوت زدن گوش برویم. روش‌هایی که شما را فورا از شر این صدا خلاص می‌کنند. همچنین درباره راه‌های درمان دلایل زمینه‌ای این مشکل صحبت می‌کنیم.
فهرست مطالب
آیا سوت کشیدن گوش همان وزوز گوش است؟
سوت کشیدن گوش (Ear whistling) و وزوز گوش (Tinnitus) در منابع علمی و پزشکی تفاوت‌هایی دارند اما در در برخی از جنبه‌ها مانند علل و درمان نیز دارای اشتراکاتی هستند. هرچند از نظر حسی، تفاوت بین این دو برای همه ما مشخص است، اما در جدول زیر نیز می‌توانید تفاوت این دو را ببینید:
| موارد | وزوز گوش | سوت کشیدن گوش |
| تعریف | شنیدن هر نوع صدای غیرعادی (زنگ، غرش، هیس‌هیس) که منبع خارجی ندارد. | نوع خاصی از وزوز گوش که به شکل صدای زنگ یا سوت شنیده می‌شود. |
| نوع صدا | می‌تواند حالت‌های متنوعی مانند صدای زنگ، غرش، کلیک یا حتی صدای موزون باشد. | صدای مشابه زنگ یا سوت که بیشتر زیر است. |
| علل اصلی | ناشی از مشکلات مختلف مانند اختلالات گوش داخلی، آسیب، عصب شنوایی، فشار خون بالا یا استرس | معمولا مرتبط با تحریک یا آسیب گوش داخلی یا عصب شنوایی |
| شدت و مدت | ممکن است مداوم یا متناوب، دائم یا موقتی باشد. | غالبا به صورت موقتی است، اما می‌تواند مزمن هم بشود. |
| ارتباط با بیماری‌ها | ممکن است نشانه‌ای از مشکلاتی مانند کاهش شنوایی، عفونت گوش، یا بیماری‌های عصبی باشد. | معمولا به آسیب شنوایی (مثلا به خاطر صدای بلند) یا فشار گوش مرتبط است. |
| درک بیمار | انواع مختلف صدا ممکن است شنیده شود، که برداشت از آن بین افراد متفاوت است. | بیشتر به شکل صدای مشخص زنگ یا سوت درک می‌شود. |
| درمان و مدیریت | بسته به علت، درمان‌های مختلفی مانند دارو، مدیریت استرس یا حتی جراحی | روش‌های مشابه با وزوز گوش اما گاهی با استراحت یا کاهش صداهای بلند تسکین می‌یابد. |
پس در این مطلب صرفا به دلایل و درمان‌های احساس سوت کشیدن در گوش می‌پردازیم. پیشنهاد می‌کنیم اگر در گوشتان صدای مداومی مانند وزوز می‌شنوید، به مطلب درمان وزوز گوش مراجع کنید.
آیا صدای سوت در گوش خطرناک است؟
طبق اطلاعات انجمن گوش آمریکا، سوت کشیدن گوش معمولا و در بیشتر موارد، خطرناک نبوده و موقتی است. گاهی علل شایع و و غیر جدی دارد اما ممکن است به دلیل مشکلات زمینه‌ای ایجاد شود. دراین‌صورت نیاز به پیگیری و درمان دارد. در ادامه با بررسی علت سوت زدن گوش می‌توانید به موقع این موارد را تشخیص دهید و به پزشک مراجعه کنید.
علت سوت کشیدن گوش چیست؟
می‌توانیم علت صدای سوت در گوش را به دو دسته علل شایع و کم‌خطر و دلایل مهم‌تر تقسیم کنیم.
علل شایع و کم‌خطر سوت گوش
- قرار گرفتن در معرض صداهای بلند (آسیب موقتی به سلول‌های مویی در حلزون گوش)
- استرس یا خستگی
- کاهش شنوایی مرتبط با افزایش سن
- تغییرات موقت فشار گوش (مانند هنگام پرواز)
- گرفتگی یا انسداد در اثر جرم گوش
- تغییرات هورمونی در زنان
- اختلالات خواب
- به علت سوت کشیدن سمعک
علل سوت کشیدن گوش نادر اما جدی
- مشکلات عروقی: اگر صدای سوت ریتمیک یا هماهنگ با ضربان قلب باشد، ممکن است به مشکلات عروقی مانند فشار خون بالا یا آنوریسم مربوط باشد.
- مشکلات عصبی: در موارد نادر این صدا می‌تواند به آسیب عصبی یا تومورهایی مانند نوروم آکوستیک (Acoustic Neuroma) مرتبط باشد. در این حالت معمولا کاهش شنوایی و سرگیجه نیز وجود دارد.
- مصرف برخی از داروها: برخی داروها مانند آسپرین، آنتی‌بوتیک‌ها، متوترکسات و داروهای ضد افسردگی می‌توانند به عنوان عارضه جانبی باعث سوت کشیدن گوش شوند.
- عفونت: التهاب و عفونت گوش میانی می‌تواند با ایجاد فشار در گوش باعث شنیدن صدای سوت در گوش شود.
- آسیب مفصل فکی گیجگاهی: که می‌تواند منجر به ایجاد فشار بر اعصاب گوش یا تغییر در فشار گوش شود.
- ابتلا به برخی از بیماری‌ها: گاهی علت سوت کشیدن گوش مشکلاتی مانند فشار خون، دیابت، بیماری منییر، بیماری‌های متابولیک، مشکلات تیروییدی و ام اس است.
چه زمانی باید برای صدای سوت در گوش به پزشک مراجعه کرد؟
اگر علائم غیر معمول و نشانه‌های زیر را دارید، بهتر است به یک کلینیک شنوایی سنجی یا متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.
- اگر صدای سوت کشیدن گوش مداوم است و بهتر نمی‌شود.
- اگر علائم دیگری مانند سرگیجه، تهوع، کاهش شنوایی یا سردرد شدید دارید.
- اگر سوت کشیدن گوش با حالت ضربانی همراه است و در یک گوش شنیده می‌شود.
درمان سوت کشیدن گوش
ابتدا باید علت سوت کشیدن گوش مشخص شود، با مراجعه به یک کلینیک شنوایی سنجی یا متخصص، می‌توانید این دلیل را شناسایی کنید. بر اساس دلیل، درمان و کنترل بیماری زمینه‌ای یا رفع مشکلاتی مثل رفع جرم گوش و درمان عفونت گوش انجام گرفته و در نهایت صدای سوت برطرف می‌شود.
۵ درمان فوری سوت گوش
شنیدن صدای سوت در گوش آزاردهنده است اما اگر علت مشکل موقتی مثل خستگی، استرس یا صدای بلند باشد، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:
- تنظیم فشار گوش: روی هر دو گوش خود را همزمان با دست کیپ کنید و نگه دارید تا زمانی‌که صدای سوت از بین برود.
- ماساژ: ماساژ آرام گردن و شانه (ماقب باشید روی ستون فقرات ماساژ ندهید)، سفتی عضلات را کمتر کرده و گردش خون را بهبود می‌دهد.
- چرخش سر: اگر یک گوش سوت می‌کشد، دست مخالف را از پشت سر پشت گوش دیگر بگذارید، سرتان را به سمت گوشی که سوت می‌کشد بچرخانید و ۲۰ تا ۳۰ ثانیه در همین حالت بمانید. اگر هر دو گوش سوت می‌کشد این حرکت را برای هر دو سمت انجام بدهید.
- مانور والسالوا: دهان را ببندید، بینی را با دست بگیرید، به آرامی هوا را از بینی خارج کنید تا فشار در گوش میانی تنظیم شود. این کار را آرام و فقط یک بار انجام دهید.
- استفاده از موزیک سفید: صدای سفید به صداهای ملایمی مثل صدای باران، صدای پنکه و موج دریا گفته می‌شود که باعث می‌شود سوت زدن گوش را کمتر حس کنید. برخی از اپلیکیشن‌ها هم مجموعه‌ای از صداهای سفید دارند که می‌توانید دانلود کنید.
سخن پایانی
ممکن است شما هم یکی از بیش از ۵۰ میلیون نفری باشید که از شنیدن صدای سوت در گوش رنج می‌برند. یادتان باشد که این موضوع کاملا واقعی است هرچند منبع صدا بیرونی نیست و دیگران آن را نمی‌شنوند. گاهی این صدای زنگ بلند و گاهی آرام است، گاهی فقط یک گوش و گاهی هر دو گوش را تحت تاثیر قرار می‌دهد. گاهی سوت گوش ثابت و گاهی متناوب است، گاهی از درون سر حس می‌شود و گاهی انگار از یک فاصله دور صدای زنگ و سوت می‌شنوید. در هر صورت صدای سوت در گوش اگر دائمی، همراه با علائم دیگری مثل دوبینی و ضعف و درد نبوده و مداوم یا ثابت نباشد، علت جدی ندارد و خود به خود رفع می‌شود.
سوالات متداول
۱- چرا فقط یک گوشم سوت می کشد؟
سوت کشیدن یک طرفه گوش ممکن است به دلایلی مانند گرفتگی عروق نزدیک گوش، آسیب و ضربه به گوش، آسیب به شنوایی در اثر ورود صدای بلند به یک گوش، تجمع جرم یا جسم خارجی یا وجود تومور خوش‌خیم در گوش مبتلا باشد.
۲- آیا سوت کشیدن گوش خود به خود خوب می شود؟
معمولا سوت زدن گوش موقتی است و دلایل جدی ندارد، به همین علت خودبه‌خود بهبود پیدا می‌کند. اما اگر با علائم دیگری همراه باشد، قطع نشود یا مداوم و ضربان‌دار باشد، باید به پزشک مراجعه کنید.
۳- علت سوت کشیدن گوش سمت چپ نشانه چیست؟
علت سوت کشیدن گوش چپ و راست از نظر علمی تفاوت خاصی ندارد. اما در برخی موارد در فرهنگ ما معنای غیر علمی برای سوت کشیدن هر کدام از گوش‌ها تصور می‌شود.
۴- آیا سوت کشیدن گوش باعث آسیب به شنوایی می شود؟
خیر، خود سوت گوش عامل ایجاد مشکل در شنوایی نیست. اما اگر دلایل زمینه‌ای جدی داشته باشد، ممکن است آسیب به شنوایی را نشان بدهد.
