سرگیجه اغلب اوقات یک مشکل گذرا و نشانهای از افت فشار یا ضعف عمومی تلقی میشود.سرگیجه اما آیا همیشه سرگیجه بدون خطر است؟ متاسفانه خیر. در برخی مواقع و با توجه به نشانه ها، با سرگیجه های خطرناک روبرو هستیم. در این موارد لازم است سریعا به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید تا علت سرگیجه مشخص شود. در این مقاله از کلینیک جهان سمعک درباره نشانه های سرگیجه خطرناک و انواع آن توضیح دادهایم.
فهرست مطالب
انواع سرگیجه های خطرناک کدامند؟
دو نوع سرگیجه وجود دارد، سرگیجه محیطی و مرکزی. طبق آمار سایت hopkinsmedicine بیشتر سرگیجهها از نوع محیطی هستند و به دلیل اختلال در گوش داخلی و سیستم تعادلی اتفاق میافتند؛ به همین دلیل اورژانسی یا خطرناک نیستند. سرگیجه وضعیتی و نوریت وستیبولار از جمله سرگیجه های بیخطر محسوب میشوند. اما گاهی مشکلات سیستم عصبی مرکزی، ساقه مغز یا مخچه عامل سرگیجه ناگهانی و شدید است، به همین علت به آن سرگیجه مرکزی نیز گفته میشود. باید برای درمان آن به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کرد.
پیشنهاد مطالعه: علت سرگیجه در زنان
علل سرگیجه های خطرناک چیست؟
سرگیجه خطرناک مرکزی ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- بیماریهای عروق خونی
- سمیت ناشی از داروهای ضد تشنج رایج مانند فنی توئین، فنوباربیتال و کاربامازپین
- مصرف آنتیبیوتیکهای آمینوگلیکوزید یا ماکرولید
- مصرف الکل
- مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس
- بیماری صرع
- سکته
- تومورهای مغزی
- میگرن وستیبولار (میگرن دهلیزی)
- عفونت شدید
- ضربه شدید به سر یا گردن
علائم سرگیجه های خطرناک
سرگیجه های مرکزی معمولا به مدت طولانی ادامه پیدا میکنند و علائم پایداری دارند. اگر در کنار سرگیجه، هرکدام از شرایط زیر را دارید، لازم است برای پیگیری به اورژانس و متخصص مراجعه کنید:
- گیجی یا مشکل در صحبت کردن یا درک منظور دیگران
- نامفهوم حرف زدن یا گرفتگی صدا
- احساس ضعف و بیحسی در صورت، دست یا پاها
- لرزش در دستها یا پاها
- مشکل در بینایی یک یا هر دو چشم
- ناتوانی یا مشکل در بلع
- فلج شدن صورت
- مشکل در نگاه کردن به یک نقطه
- کاهش شنوایی یک یا هر دو گوش
- زنگ زدن یا وزوز گوش
- دوبینی یا ناتوانی در چرخاندن و حرکت یک یا هر دو چشم
- افتادگی پلک یکی از چشمها
- ناتوانی در ایستادن حتی با وجود تکیه دادن
- استفراغ شدید و ناگهانی و بدون علت خاص
- سردرد شدید و ناگهانی بدون دلیل مشخص
- گردن درد شدید و ناگهانی بدون علت مشخص
تشخیص سرگیجه مرکزی خطرناک
برای تشخیص سرگیجه های مرکزی باید علل زمینهای علائم را مشخص کرد. چون برخی از علائم این نوع سرگیجه های خطرناک با علائم سایر بیماریها و حتی سرگیجه عادی، مشابهت دارد. تشخیص به موقع و انجام مداخلات درمانی بسیار مهم است چرا که اغلب به دلایلی مانند مسمومیت دارویی یا آسیب به سیستم عصبی رخ میدهند. باید سایر دلایلی که سرگیجه شدید ایجاد میکنند مثل کمخونی، حملات اضطرابی و مننژیت بررسی شوند. بر اساس بررسی موارد زیر پزشک میتواند سرگیجه مرکزی را رد یا تایید کند:
- علائم بالینی بیمار
- وضعیت سلامتی و بیماریهای زمینهای بیمار
- سیتیاسکن
- MRI
- آزمایش خون
- تست های شنوایی سنجی
- سنجش تعادل
برای سرگیجه های خطرناک چه باید کرد؟
اگر با سرگیجههای مداوم، ناگهانی یا شدید روبرو شدهاید قبل از هرچیز آرامشتان را حفظ کنید. از یک نفر بخواهید که شما را همراهی کند تا عدم تعادل باعث زمین خوردن، آسیب و حادثه برایتان نشود. در سریعترین زمان ممکن با اورژانس تماس بگیرید یا به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید تا در صورت خطرناک بودن سرگیجه، اقدامات لازم برای تشخیص و درمان علل زمینهای، انجام شوند.
برای سرگیجه عادی، میتوان زیر نظر پزشک از قرص سرگیجه استفاده کرد.
سخن پایانی
سرگیجه مرکزی نوعی از سرگیجه با شیوع کمتر است که به دلیل آسیب به سر، گردن و سیستم عصبی مرکزی رخ میدهد. سرگیجه خطرناک معمولا به صورت ناگهانی رخ میدهد، در مدت طولانی ادامه دارد و پایدار و مزمن است. علائم کلاسیک سرگیجه خطرناک در کنار مشکلات تعادلی، اختلال بینایی و شنوایی، سردرد شدید، احساس ضعف و بیحالی شدید ظاهر میشوند. از آنجایی که این نوع سرگیجه میتواند وجود یک بیماری یا مشکل جدی را نشان بدهد، باید سریعا برای رسیدگی، به مراکز درمانی مراجعه کرد.
سوالات متداول
- آیا سرگیجه خطرناک است؟
سرگیجههای وضعیتی خطرناک نیستند؛ اما اگر به دلیل مشکل در سیستم عصبی مرکزی باشد، سرگیجه خطرناک است و نیاز به بررسی دارد.
- چه سرگیجه هایی خطرناک هستند؟
سرگیجه های خطرناک ناشی از اختلال در اعصاب مرکزی و عملکرد مغز هستند که ممکن است به دلایلی مثل سکته مغزی، آسیب به سر یا آمبولی به وجود آمده باشند.
- چه زمان باید برای پیشگیری از خطر سرگیجه به پزشک مراجعه کرد؟
اگر به جز سرگیجه، دچار علائمی مانند سردرد، تهوع، استفراغ شدید و ناگهانی، بیحسی و ضعف شدید، اختلال در بینایی، اختلال در درک و ناتوانی در ایستادن شدهاید.